میکوزهای پوستی
بخش نخست
دکتر محمد قهری
مقدمه
میکوزهای سطحی شامل یک گروه بزرگ از عفونت‌های شایع قارچی و محدود به پوست و غشاءهای مخاطی است و در این رابطه از بیماری‌هایی مثل درماتوفیتوزیس، کاندیدیازیس (برفک) و پیتریازیس (تینا) ورسیکالر می‌توان نام برد. علاوه بر این‌ها عفونت‌های نادرتری مثل تینا نیگرا، پیدرای سیاه و پیدرای سفید نیز مطرح می‌باشند. سطوح اپیتلیالی دیگر نیز می‌توانند به‌وسیله‌ی عفونت‌های قارچی سطحی تحت تأثیر قرار گیرند که شامل کانال خارجی گوش (اتومایکوزیس) و قرنیه‌ی چشم (کراتومایکوزیس) است. میکوزهای سطحی دارای انتشار جهانی هستند و اگرچه تفاوت‌های جغرافیائی در انتشار گونه‌های قارچی عامل بیماری وجود دارد اما تنها گاهی اوقات از اهمیت کلینیکی برخوردار می‌باشند. بسیاری از عفونت‌های قارچی سطحی در محیط‌های گرم و مرطوب بسیار شایع‌تر هستند. عفونت‌های درماتوفیتی اگزوژنوس هستند اما شیوع درماتوفیتوزیس تحت تأثیر استعداد میزبان قرار نمی‌گیرد، به‌عنوان مثال در مبتلایان به ایدز عفونت درماتوفیتی از فراوانی بیشتری برخوردار نیست. برعکس، کاندیدیازیس به‌ویژه عفونت دهانی حلقی در افراد با بیماری‌های زمینه‌ای بیشتر است و یک مارکر بالقوه‌ی عفونت HIV است.
عفونت‌های درماتوفیتی
قارچ‌های درماتوفیت موجب عفونت طبقه‌ی شاخی پوست و ساختمان‌های کراتینیزه مثل مو و ناخن می‌شوند. نفوذ به زیر لایه‌ی گرانولر اپیدرم ناشایع است. نام معمولی این دسته از عفونت‌ها Ringworm است. درماتوفیتوز دارای انتشار جهانی است و سه جنس از قارچ‌های درماتوفیت تحت اسامی تریکوفیتون، اپیدرموفیتون و میکروسپوروم وجود دارند. هریک از این جنس‌ها به‌وسیله‌ی یک طرح اختصاصی رشد در محیط کشت و با تولید ماکروکونیدی و میکروکونیدی مشخص می‌شوند. گونه‌های مختلف را می‌توان بر اساس مرفولوژی کلنی، تولید اسپور و نیازمندی‌های تغذیه‌ای در شرایط in vitro از یکدیگر تشخیص داد. درماتوفیت‌های شایع در جدول شماره 1 نشان داده شده‌اند. اپیدمیولوژی و پاتوژنز درماتوفیت‌ها موضوع بحث آینده خواهد بود.
اشکال بالینی درماتوفیتوز
اشکال عمده‌ی کلینیکی درماتوفیتوز بستگی به محل عفونت دارد. لزیون تیپیک (پیش الگو) در تینا کورپوریسیک لزیون آنولر (گرد یا حلقوی) یا فرم Ringworm است.
جدول شماره 1: گونه‌های مهم و شایع درماتوفیت‌ها
| انتشار جغرافیائی | محل‌های شایع عفونت | منبع | ارگانیسم |
| سراسر جهان | Tp, Tcr, Tco, O | انسان | Trichophytonrubrum |
| سراسر جهان | Tp, O | انسان | Trichophytonmentagrophytes var. interdigital |
| سراسر جهان | Tco, Tbar | جوندگان | Trichophytonmentagrophytes |
| اروپا، نیوزیلند | Tco | خارپشت | Trichophytonerinacei |
| هند، پاکستان، شمال آفریقا، خاورمیانه | Tcap, Tco, O | انسان | Trichophytonviolaceum |
| غرب و مرکز آفریقا | Tcap | انسان | Trichophytonsoudanense |
| اروپا، آفریقا، ایالات متحده، آمریکای مرکزی و جنوبی | Tcap | انسان | Trichophytontonsurans |
| اروپا، ایالات متحده، در سایر نواحی با شیوع کمتر | Tco, Tbar | گاو | Trichophytonverrucosum |
| سراسر جهان | Tcap, Tco | سگ – گربه | Microsporumcanis |
| سراسر جهان (بندرت) در نواحی آمریکای جنوبی و پاسیفیک غربی شایع‌تر | Tco | خاک | Microsporumgypseum |
| غرب آفریقا، اروپا، جزائر کارائیب | Tcap | انسان | Microsporumaudouinii |
| آسیای جنوب شرقی | Tcap | انسان | Microsporumferruginum |
| سراسر جهان | Tp, Tcr | انسان | Epidermophytonfloccosum |
راهنمای جدول:
Tco: Tinea corporis, Tcr: Tinea cruris, Tcap: Tinea capitis, Tp: Tinea pedis, Tbar: Tinea barbae, O: Onychomycosis
تینا پدیس، کچلی پا
کچلی پا یا پای ورزشکاران (athlete’s foot) یک عفونت شایع است و در برخی مطالعات بیش از 14 درصد شیوع نشان می‌دهد. عفونت به‌وسیله‌ی قارچ‌های انسان‌دوست نظیر تریکوفیتون روبروم یا تریکوفیتون منتاگروفیتس واریته‌ی اینتردیجیتال ایجاد می‌شود. معمولاً با پوسته‌ریزی و خیس‌خوردگی و خارش بین انگشتان دیده می‌شود، بخصوص در فضای چهارم بین انگشتان پا
ضایعه‌ی تینا پدیس
این نوع عفونت تحت عنوان درماتوفیتوز اینتردیجیتال (بین انگشتی) شناخته شده است. یک نمای کلینیکال مشابه به‌وسیله‌ی قارچ‌های کپکی غیردرماتوفیتی نظیر گونه‌های سیتالیدیوم (Scytalidium) و کاندیدا، باکتری‌های کورینه‌فرم (اریتراسما) و یا باکتری‌های گرم منفی ایجاد شود. عفونت‌های درماتوفیتی معمولاً با خارش همراه هستند درحالی‌که عفونت‌های ایجادشده به‌وسیله‌ی باکتری‌های گرم منفی اغلب اوقات دردناک هستند. در برخی حالات عفونت‌های درماتوفیتی فضاهای بین انگشتی ممکن است به‌وسیله‌ی یک باکتری گرم منفی یا کاندیدیازیس جایگزین شوند. عفونت‌های درماتوفیتی در افرادی که در مکان‌ها یا موقعیت‌های با رطوبت بالا کار می‌کنند یا کسانی که پوشش‌های سخت (کفش کار) در صنعت دارند، مشکل ویژه‌ای است و این فرم از بیماری پا را “کمپلکس درماتوفیتوزیس” می‌نامند. علاوه بر عفونت‌هایی که به‌وسیله‌ی تریکوفیتون منتاگروفیتس واریته‌ی اینتردیجیتال ایجاد می‌شوند، لزیون‌های بین انگشتی یا روی کف پا ممکن است به‌صورت وزیکولر باشند. تینا پدیس اینتردیجیتال اغلب خودبخود محدود شونده است اما ممکن است به‌صورت مزمن درآید. در تینا پدیس خشک یا نوع نرم (moccasin type) پوسته‌ریزی در کف پا یا در امتداد لبه‌های پا وجود دارد. اغلب تریکوفیتون روبروم مسئول این نوع عفونت است و علائم اغلب مینیمال است. در عفونت‌های وسیع و توسعه‌یافته همچنین انتشار به قسمت روی پا (سطح دورسال) وجود دارد. تهاجم به صفحه‌ی ناخن یک کمپلیکاسیون بالقوه‌ی بعدی است.
تینا کروریس، کچلی کشاله‌ی ران
عفونت درماتوفیتی کشاله‌ی ران ممکن است به همراه تینا پدیس و یا بدون آن و به تنهائی باشد. این عفونت عمدتاً در مردان دیده می‌شود و در محیط‌های گرم و مرطوب بسیار شایع‌تر است. رش‌ها دارای یک حلقه‌ی اریتماتو با حاشیه‌ی پوسته‌دار است که در کشاله‌ی ران لوکالیزه شده اما به سمت سطوح داخلی و پائین ران گسترش می‌یابد. خارش ممکن است شدید باشد و در برخی موارد فولیکولیت وجود دارد. عفونت ممکن است گسترش یابد و نواحی میان‌دوراه را تحت تأثیر قرار دهد. شایع‌ترین عامل کچلی کشاله‌ی ران تریکوفیتون روبروم و اپیدرموفیتون فلوکوزوم است. اینترتریگوی کاندیدائی و اریتراسما نیز ممکن است این محل را تحت تأثیر قرار دهد. ضایعات اقماری یا پوسچول‌ها دورتر از حاشیه‌ی رش‌ها مشخصه‌ی ضایعه‌ی کاندیدائی هستند. در اریتراسما یک فرم هموژنوس از پوسته‌های ریز و ظریف بدون التهاب قابل‌توجه دیده می‌شود.
تینا کروریس – کچلی کشاله‌ی ران
تینا کورپوریس، کچلی بدن
ضایعه‌ی مشخصه‌ی عفونت درماتوفیتی روی تنه و اندام‌ها به‌صورت یک ناحیه‌ی پوسته‌دار حلقوی است. در برخی موارد این ضایعه خوب مشخص و متمایز است اما در موارد دیگر اندازه و شکل ضایعه و نیز شدت التهاب متنوع است. التهاب عموماً در عفونت‌های مربوط به قارچ‌های حیوان‌دوست مانند ضایعات ناشی از میکروسپوروم کنیس بیشتر است. التهاب در عفونت‌های مربوط به تریکوفیتون روبروم در حداقل (مینیمال) است و ضایعات وسعت بیشتری پیدا کرده و حدود و کناره‌های ضایعات خیلی واضح نیستند. در پوست پیگمانته لزیون‌ها ممکن است هیپرپیگمانته باشند. اگزمای دیسکی شکل، گرانولومای حلقوی، زردزخم و پسوریازیس باید در تشخیص افتراقی مدنظر قرار گیرند. هرچند که نمونه‌های حاصل از تراشه‌های پوست یک تشخیص معین را فراهم می‌کند.
ضایعه‌ی پوسته‌دار حلقوی تیپیک کچلی بدن
ضایعات متعدد تینا کورپوریس
تینا کپیتیس، کچلی سر
درماتوفیت‌ها می‌توانند پوست و موی سر را مورد حمله و هجوم خود قرار دهند. درگیری مو در عفونت‌های ناشی از قارچ‌های حیوان‌دوست و انسان‌دوست هر دو، دیده می‌شود. سه طرح عمده از تهاجم به مو تظاهرات بالینی مربوطه را منعکس می‌سازند: عفونت‌های اندوتریکس که در آن اسپورها (آرتروسپورها) در داخل ساقه‌ی مو تشکیل می‌شوند، عفونت‌های اکتوتریکس که در آن اسپورولاسیون در خارج از ساقه‌ی مو انجام می‌شود و فاووس که در آن‌هایفی به‌خوبی در کراتین مو زنده نمی‌ماند و موجب دلمه‌شدگی یا اسکوچولا در اطراف فولیکول مو می‌شود. کچلی سر بیماری دوران کودکی است و عفونت از یک فرد به فرد دیگر و یا از حیوان به کودک منتقل می‌شود. انتقال غیرمستقیم عفونت‌های حیوان‌دوست نیز ممکن است رخ دهد.
تصویر شماتیک عفونت‌های کلاسیک درماتوفیتی مو
کچلی سراندوتریکسی مربوط به تریکوفیتون تونسورانس
عفونت‌های اندوتریکس
در عفونت‌های اندوتریکس، تظاهرات عفونت متنوع است. آن‌ها از تکه‌های آلوپسی با حدود مشخص با اریتمای متغیر و پوسته‌ریزی تا پوسته‌ریزی شبیه درماتیت سبوروئیک یا نواحی کوچک که از مو خالی شده، وجود دارند. موها به‌طور نرمال در سطح پوست می‌شکنند و التهاب ممکن است در حد خفیف وجود داشته باشد. موهای شکسته شده‌ی متورم داخل فولیکول‌ها ظاهری را که تحت عنوان نقطه‌های سیاه (black dots) شناخته شده پدید می‌آورند. تشخیص بالینی این عفونت‌ها سخت است زیرا بسیاری از کودکان تنها نواحی فوکال پوسته‌ریزی را نشان می‌دهند.
اندوتریکس مربوط به تریکوفیتون تونسورانس
اندوتریکس مربوط به تریکوفیتون تونسورانس
کلنی‌های تریکوفیتون تونسورنس
کلنی‌های تریکوفیتون تونسورنس دارای تنوع قابل‌توجهی در بافت (texture) و رنگ خود هستند. رنگ کلنــــی‌ها از زرد مایل به قهوه‌ای رنگ‌پریده (pale-buff) تا زرد تا قهوه‌ای تیره و رنگ پشت کلنی از زرد مایل به قهوه‌ای تا قرمز مایل به قهوه‌ای تا رنگ چوب ماهون (یک نوع چوب که برای ساخت مبل بکار می‌رود) فرق می‌کند.
منظره‌ی میکروسکپی هایفی و ماکروکونیدی و میکروکونیدی تریکوفیتون تونسورنس
ماکروکونیدی و میکروکونیدی‌های تریکوفیتون تونسورنس
ماکروکونیدیای تریکوفیتون تونسورنس
ضایعه‌ی اندوتریکس
ضایعه‌ی اندوتریکس
اندوتریکس مربوط به تریکوفیتون وروکوزوم
عفونت‌های اکتوتریکس
در عفونت‌های اکتوتریکس موهای سر ممکن است در هر سطحی از پوست سر بشکنند اما اغلب این حالت شکستگی چند میلی‌متر بالاتر از سطح پوست دیده می‌شود. عفونت اغلب التهابی است و اکثر اوقات نواحی مشخصی از کچلی (نواحی تهی شده از مو) دیده می‌شود. موهای شکسته شده کوتاه و کدر هستند، ریزش مو بندرت دائمی است. کچلی سر التهابی شدید یا کریون ممکن است در عفونت‌های اندوتریکس یا اکتوتریکس ایجاد شود هرچند که در انواع اکتوتریکس بسیار شایع‌تر است.
اکتوتریکس مربوط به تریکوفیتون وروکوزوم
اکتوتریکس مربوط به تریکوفیتون وروکوزوم
فاووس
فاووس عفونت پوست و موی سر است که توسط تریکوفیتون شوئن لاینی (T. schoenleinii) ایجاد می‌شود. این عفونت با ریزش مو دیده می‌شود که در انواع تیپیک به‌وسیله‌ی پوسته‌ریزی زیاد و تشکیل کروت‌ها یا اسکوچولا در اطراف ساقه‌های مو همراه است و تمایل دارند که به هم آمیخته شده و تشکیل یک توده‌ی متراکم بر روی پوست سر نمایند. پوست عفونی‌شده بوی مخصوصی شبیه بوی موش پیدا می‌کند. در نواحی اندمیک برای فاووس زنان بزرگسال نیز ممکن است مبتلا شوند. در بیماران مبتلا که فاووس به‌خوبی استقرار یافته، آلوپسی سیکاتریزه معمول و شایع است. موهایی که توسط تریکوفیتون شوئن لاینی مورد حمله قرار گرفته‌اند تظاهرات میکروسکپی بخصوصی به شکل فضاهایی از هوا در ساقه‌های موی عفونی‌شده مشاهده می‌شود.
هایفی داخل ساقه‌ی مو (فاووس)
هایفی داخل ساقه‌ی مو (فاووس)
کچلی سر: تهاجم به مو و فلئورسانس با چراغ وود
- موها معمولاً فلئورسانس دارند:
اکتوتریکس: میکروسپوروم کنیس، میکروسپوروم ادوئینی، میکروسپوروم دیستورتوم، میکروسپوروم فروژینوم
- موها فلئورسانس نشان نمی‌دهند:
اکتوتریکس: میکروسپوروم جیپسئوم، تریکوفیتون وروکوزوم
اندوتریکس: تریکوفیتون تونسورنس، تریکوفیتون ویولاسئوم، تریکوفیتون سوداننس، تریکوفیتون یائوندی، تریکوفیتون گورویلی
- فلئورسانس زرد مات دیده می‌شود:
فاویک: تریکوفیتون شوئن لاینی
عفونت‌های میکروسپوروم
گونه‌های میکروسپوروم ایجادکننده‌ی کچلی سر معمولاً با چراغ وود فلئورسانس نشان می‌دهند. این روش نه تنها یک روش غربالگری مفید است بلکه برای انتخاب موهای آلوده برای آزمایش میکروسکپی و کشت نیز مفید است. ضایعات فاووس یک فلئورسانس زرد مات ایجاد می‌کند. کچلی سر را باید از درماتیت سبوروئیک و پسوریازیس تمیز داد.
اونیکومایکوزیس
تخمین زده می‌شود که تهاجم درماتوفیت‌ها به صفحه‌ی ناخن و تخریب آن تقریباً 3% جمعیت کشورهای مناطق معتدله را دربرمی‌گیرد. اونیکومایکوز بیماریی است که عمدتاً در بالغین دیده می‌شود و ناخن‌های انگشت پا بیشتر از ناخن‌های انگشت دست مبتلا می‌شوند. شایع‌ترین عامل درماتوفیتی در اکثر کشورها تریکوفیتون روبروم است. اکثر اوقات نسج کراتینی زیر ناخن از قسمت دیستال (لبه‌ی انتهائی و آزاد ناخن) و حاشیه‌های جانبی مورد حمله قرار می‌گیرد (Distal and Lateral Subungual Onychomycosis or DLSO) و متعاقب آن صفحه‌ی ناخن مورد تهاجم قرار می‌گیرد. ناخن آلوده‌شده ضخیم و کدر شده و درجات متغیری اونیکولیز در آن پیدا می‌شود. طرح‌های دیگر اونیکومایکوز شامل عفونت سطح فوقانی (روئی) صفحه‌ی ناخن است (Superficial White Onychomycosis or SWO) که در بین درماتوفیت‌ها به‌وسیله‌ی تریکوفیتون منتاگروفایتیس واریته‌ی اینتردیجیتال ایجاد می‌شود و نوع دیگر اونیکومایکوز زیرناخنی قسمت ریشه‌ی ناخن است (Proximal Subungual Onychomycosis or PSO) که در آن جهت و سمت و سوی تهاجم ناخن از قسمت چین پروکسیمال است. در بیماران ایدزی یک فرم سریعاً پیشرونده که به گسترش ضایعات می‌انجامد بخش‌های فوقانی و طرفین ناخن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و معمولاً از چین پروکسیمال ناخن شروع می‌شود. بیماران مبتلا به اونیکومایکوز اغلب عفونت محل‌های دیگر مثل کف پا یا بین انگشتان پا را به همراه دارند. علاوه بر پسوریازیس سایر عفونت‌های قارچی (به‌عنوان مثال کاندیدیازیس یا عفونت‌های سیتالیدیوم) باید از اونیکومایکوز مربوط به درماتوفیت‌ها افتراق داده شود. عفونت‌های ناشی از کاندیدا شایع نیستند و معمولاً ناخن‌های دست را مبتلا می‌کنند.
کچلی ناخن
تینا منوم، کچلی دست
عفونت درماتوفیتی کف دست است که به‌صورت شایع توسط تریکوفیتون روبروم ایجاد می‌شود. اغلب فقط یک دست مبتلا می‌شود و ناخن‌های انگشت دست نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند. کف دست پوسته‌ریزی خفیف تا متوسطی دارد، مشابه آنچه که در عفونت نوع خشک کف پا اتفاق می‌افتد.
ضایعه کچلی دست در قسمت دورسال
ضایعات نوع خشک کچلی کف دست
ضایعه اینتردیجیتال تینا منوم
تشخیص آزمایشگاهی
تشخیص آزمایشگاهی بر اساس نشان دادن هایفی قارچ در آزمایش مستقیم میکروسکپی در نمونه‌های پوست، مو، یا نمونه‌های پوست سر و جداسازی ارگانیسم در محیط کشت است.
تراشیدن پوسته‌های حاشیه‌ی ضایعه با کمک اسکالپل
آزمایش مستقیم میکروسکپی
تراشه‌های پوستی را با کمک اسکالپل از ضایعات پوستی جمع‌آوری نموده، بعد از آماده‌سازی با پتاس 10 تا 20 درصد مورد آزمایش میکروسکپی قرار می‌گیرد. حضور هایفی‌های درماتوفیت در پوسته‌های عفونی شده یا موها به این وسیله نشان داده می‌شود.
کشت
تراشه‌های پوست را مستقیماً در پلیت محتوی محیط سابورودکستروز آگار کشت می‌دهند. کلنی‌ها در مدت 7 تا 28 روز رشد می‌کنند. ظاهر کلنی و منظره‌ی میکروسکپی و نیازمندی‌های تغذیه‌ای قارچ برای شناسایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درمان درماتوفیتوزیس از یک طرح کاملاً منطقی پیروی می‌کند؛ بدین معنـــــی که عفونت‌های لوکالیزه که مو و ناخن‌ها را درگیر نکرده‌اند به‌صورت موضعی(topical) درمان می‌شوند اما برای بقیه‌ی موارد درمان خوراکی موردنیاز است.
درمان موضعی
داروهای ضدقارچی موضعی مهم شامل آزول‌ها، تربینافین و هالوپروژین هستند. ترکیبات ایمیدازول شامل میکونازول، کلوتریمازول، اکونازول و تیوکونازول هستند. تمام این داروها برای درمان‌های موضعی با غلظت‌های 1 تا 2 درصد به فرم کرم، پودر و یا لوسیون در دسترس هستند. بسیاری از این داروها علیه کاندیدیازیس و پیتریازیس ورسیکالر مؤثر می‌باشند. تینا پدیس بعد از یک‌بار استعمال کرم تربینافین 1% پاسخ مؤثر و سریع می‌دهد. داروهای ضدقارچی موضعی در کچلی سر مؤثر نیستند. همچنین برخی عوامل موضعی وجود دارند که در اونیکومایکوز می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. این داروها شامل تیوکونازول 28%، آمورولفین (amorolfine) 5% و سیکلوپیروکسالامین (cyclopyroxolamine)است. میزان پاسخ‌ها در مقایسه با عوامل خوراکی که در عفونت‌های ناخن استفاده می‌شوند کمتر هستند و معمولاً برای عفونت‌های ناخن که وسعت کم و محدودی دارند و یا در جایی که ناخن را برمی‌دارند به‌صورت درمان ترکیبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. پماد وایتفیلد که دارای اسید بنزوئیک و اسید سالیسیلیک است یک جایگزین است اما درمان موضعی و آهسته‌تری برای درماتوفیتوزیس است.
درمان سیستمیک
در سال‌های اخیر تعدادی از داروهای جدید به دسته‌ی داروهای ضدقارچی خوراکی اضافه شده است. ایتراکونازول در دوزهای 100 تا 400 میلی‌گرم دارویی مفید برای طیف وسیعی از عفونت‌های درماتوفیتی است. طول مدت درمان تا حدودی به دوز دارو بستگی دارد؛ به‌عنوان مثال عفونت‌های نوع خشک در کف پا به درمان 4 هفته‌ای ایتراکونازول با دوز روزانه‌ی 100 میلی‌گرم پاسخ می‌دهد اما می‌تواند به دوز روزانه‌ی 400 میلی‌گرم بمدت 1 هفته نیز پاسخ دهد. در عفونت‌های ناخن پاسخ‌های خوب بعد از درمان ضربه‌ای “pulsed” دیده می‌شود که یک هفته در ماه برای 2 ماه (برای ناخن انگشتان دست) و برای ناخن انگشتان پا بمدت 3 تا 4 ماه می‌باشد. عوارض جانبی کمی دارد اما می‌تواند موجب اختلال گوارشی، تهوع و يا سردرد شود. تربینافین در دوز 250 میلی‌گرم به‌صورت روزانه تجویز می‌شود و استفاده از آن بمدت یک هفته برای درمان کچلی بدن یا کچلی کشاله‌ی ران کافی است. در عفونت‌های ناخن برای انگشتان دست 6 هفته و برای انگشتان پا 12 هفته تجویز می‌شود و مؤثر است. میزان عود عفونت بعد از درمان کامل پائین است. عوارض جانبی عموماً کم است اما در برخی بیماران احساس چشایی به‌صورت گذرا از دست می‌رود.
فلوکونازول در درمان درماتوفیتوز کمتر استفاده شده است اما در پالس‌های هفتگی 150 میلی‌گرم به‌صورت دوز منفرد تجویز شده است. پاسخ در طی 2 تا 4 هفته بسته به محل عفونت برای عفونت‌های ناخن دیده می‌شود. معمولاً دوره‌های طولانی‌تر برای عفونت ناخن ضرورت دارد.
گریزئوفولوین در دوز روزانه‌ی 500 تا 1000 میلی‌گرم در بالغین و یا با دوز 10mg/kg برای اطفال تجویز می‌شود. این دارو در فرم میکروکریستالین عرضه می‌شود و معمولاً هنگامی که با غذا مصرف می‌شود به‌خوبی جذب می‌گردد. عوارض جانبی آن شامل سردرد، تهوع و کهیر است که در کمتر از 5 درصد افرادی که درمان می‌شوند، دیده شده است. حدود 20 تا 40 درصد بیماران مبتلا به عفونت‌های ناخن پا در یک دوره‌ی 1 الی 2 ساله به درمان با گریزئوفولوین پاسخ می‌دهند. گریزئوفولوین به‌عنوان یک داروی موثربطور گسترده‌ای در کچلی سر برای اطفال استفاده شده است. با معرفی طیف جدید داروهای ضدقارچی به‌راحتی نمی‌توان ارجحیت دارویی را نسبت به داروی دیگر از نظر مؤثرتر بودن مطرح کرد، بدون شک یکی از دلائل آن رفتار متفاوت جنس‌ها و گونه‌های مختلف در مقابل انواع داروها می‌باشد. به‌طورکلی درمان‌هایی که از دوزهای پالس روزانه‌ی 400 میلی‌گرم ایتراکونازول استفاده می‌کنند لازم است که اثر مشابه را در دوره‌های کوتاه در مقایسه با تربینافین داشته باشند.
در درمان بیماری ناخن بنظر می‌رسد که تربینافین مؤثرترین دارو باشد اما در حدود 15 تا 25 درصد موارد نارسائی درمانی اتفاق می‌افتد. بیماران با عفونت‌های طولانی بیشتر نارسائی درمانی نشان می‌دهند. پاسخ‌های پیش‌بینی‌نشده در عفونت‌های ناخن مشکل است زیرا درمان معمولاً قبل از بهبود کلینیکی متوقف می‌شود. اگر بیماران 1 تا 2 ماه بعد از اتمام درمان، درمان را تکرار کنند ممکن است مفید باشد. اگر ناحیه‌ی عفونی‌شده‌ی ناخن با ناخن سالم جدید پوشانده شود احتمالاً در درمان نارسائی وجود دارد و پالس بعدی ایتراکونازول یا تکرار دوره‌ی تربینافین مفید خواهد بود. عوامل ضدقارچی خوراکی جدید گران‌تر از گریزئوفولوین هستند و ارزش واقعی مقایسه‌ای رژیم‌های مختلف از کشوری به کشور دیگر فرق می‌کند.
جراحی برای عفونت‌های ناخن
اگرچه برداشتن کامل یا قسمتی از صفحه‌ی ناخن در برخی عفونت‌های ناخن انجام می‌شود، یک روش جانشین کاربرد پماد اوره 40% برای ناخن (پانسمان بسته) برای 4 تا 7 روز است که بعد از آن ناخن را می‌توان بدون درد به‌وسیله‌ی اکسیزیسیون برداشت.
ادامه دارد …
بیماری‌های ناخن در تشخیص افتراقی با انیکومایکوزیس
برای دانلود پی دی اف بر روی لینک زیر کلیک کنید
ورود / ثبت نام