YKL-40: بيوماركري جديد در مبتلايان به بيماري‌هاي عروق كرونر
دکتر کریمی
در روند ايجاد بيماري‌هاي عروق قلب، التهاب نقش مهمي دارد. YKL-40 بيوماركري است كه در التهاب افزايش مي‌يابد و لذا در بيماري‌هاي عروقي قلب افزايش قابل توجهي دارد و مي‌تواند در پيش‌بيني مرگ و پايش بيماري نقش مهمي داشته باشد.
بحث باليني
تعداد بيماران عروق كرونري (CAD) بطور روزافزوني در سراسر جهان در حال افزايش است و در غرب اولين عامل مرگ و مير بحساب مي‌آيد. گرچه پيش‌آگهي بيماري و كيفيت زندگي بيماران به واسطه اقدامات درماني بهبود يافته است اما در هر 25 ثانيه يك نفر در امريكا دچار بيماري‌هاي قلبي مي‌شود و تقريباً در هر دقيقه يك نفر مي‌ميرد. هزينه ناشي از بيماري‌هاي عروقي كرونري در سال 2010 بالغ بر 503 ميليارد دلار فقط در امريكا برآورد داشته است(1).
در حال حاضر جهت پيش‌بيني خطر حمله قلبي، نارسايي قلبي و مرگ ناشي از آن بيوماركر جديدي وجود ندارد.
بيماري عروق كرونر و التهاب
نقش التــهاب در ايجاد بيماري عروق كرونر و آترواسكلروز بخوبي ثابت شده است(2). علاوه بر اين التهاب در طرح ريزي ماتريكس خارج سلولي و پيشرفت نارسايي قلبي نيز نقش دارد(3). hs-CRP كه يك بيوماركر التهابي است در آترواسكلروز و حوادث عروق كرونر نقش دارد(4)، اما ارتباط آن با وسعت و شدت آترواسكلروز، محل مناقشه است، لذا اين بيوماركر براي پايش مستمر اثرات درمان و پيشرفت بيماري مناسب نيست.
بيوماركر التهابي YKL-40
اين بيوماركر گليكوپروتئيني است كه توسط ماكروفاژها و نوتروفيل‌ها و در واكنش به هيپوكسي ساخته مي‌شود(5). سطح سرمي YKL-40 بيانگر ساخته شدن آن در روند التهاب بوده(5) و در تحريك‌هاي التهابي مقدار آن بيش از 25% افزايش مي‌يابد.
YKL-40 بيوماركر اختصاصي نيست ولي در مهاجرت و چسبيدن سلول‌ها، آنژيوژنز، تغيير ماتريكس خارج سلولي و تكثير و تمايز سلولي ايفاي نقش مي‌كند(5). ماكروفاژهاي موجود در پلاك آترواسكلروز به ويژه آنهايي كه در عمق پلاك قرار دارند YKL-40 را ترشح مي‌كنند، در ضايعات آترواسكلروز جديد بيشــــترين مقدار YKL-40 توسط ماكروفاژها ساخته مي‌شود. از آنجايي كه hs-CRP در كبد ساخته مي‌شود لذا بيوماركرهايي همچون YKL-40 كه توسط سلول‌هاي التهابي ساخته مي‌شوند در پايش بيماري‌هاي كرونر مي‌توانند مفيدتر باشند.
YKL-40 در افراد سالم
مقدار طبيعي YKL-40 در افراد سالم اخيراً منتشر شده است(7). در بررسي 3130 فرد سالم ميانه YKL-40 برابر با 40 ميكروگرم در ليتر بوده است كه با افزايش سن به طور تصاعدي افزايش مي‌يابد.
YKL-40 در بيماري‌هاي عروق كرونر
مقدار YKL-40 در بيماري‌هاي حاد و مزمن كرونر افزايش مي‌يابد(8)، همچنين مقدار اين بيوماركر بلافاصله پس از انفاركتوس ميوكارد حاد افزايش يافته و پس از 360 روز به سطح طبيعي خود بازمي‌گردد. ميزان YKL-40 پلاسما بطور معكوس با بهبود Left Ventricular Ejection Fraction (LVEF) متناسب است اما با وسعت انفاركتوس تناسبي ندارد(9 و 10). YKL-40 در بيماري‌هاي كرونري تثبيت شده هم افزايش نشان مي‌دهد اما اين افزايش رابطه‌اي با شدت بيماري ندارد و بعنوان مثال تعداد عروق درگير و شدت انسداد را نشان نمي‌دهد(11). در اين بيماران باز كردن عروق بوسيله بالن تأثيري بر سطح پلاسماي YKL-40 حتي تا شش ماه بعد ندارد. اين مطالعه نشان مي‌دهد كه YKL-40 بيانگر ميزان ايسكمي ميوكارد نيست لذا سطح سرمي آن بيشتر در سنجش روند التهابي فعلي حائز اهميت است.
جالب است بدانيم كه سطح سرمي YKL-40 پيشگويي كننده قوي جهت مرگ ناشي از بيماري عروق كرونر در طي 2/6 و 6 سال پايش در بيماراني است كه وضعيت عروق كرونر آنها ثابت بنظر مي‌رسد(12 و 13). (شكل 1)
YKL-40 و نارسايي قلب
بيماري عروق كرونر اغلب به نارسايي شديد قلب منتهي مي‌شود. اخيراً مشخص شده كه YKL-40 در نارسايي قلب افزايش مي‌يابد و مي‌تواند يك پيشگوي مستقل براي مرگ در اين موارد باشد(15). نكته جالب در اين است كه سطح اين بيوماركر در تمام بيماراني كه به عنوان اورژانس قلبي در بيمارستان پذيرش مي‌شوند پيشگوي مرگ به ويژه در سال اول است (16). از بين بيماران مرخص شده احتــمال مرگ در سال اول در كساني كه YKL-40 بالايي دارند 2/5 برابر بقيه افراد است. این بیومارکر حتي پس از تنظيم ساير ريسك فاكتورها همچون سن، Hs-CRP و NT-BroBNT بعنوان يك پيشگوي مرگ مستقل باقي مي‌ماند(16).
YKL-40 در پايش بيماري عروق كرونر
استاتين كه براي درمان بيماري عروق كرونر بكار مي رود علاوه بر كاهش كلسترول نقش ضد التهابي نيز دارد، لذا ميزان YKL-40 در بيماراني كه استاتين مصرف مي‌كنند به مراتب كمتر است(14). (شكل 2)، لذا بنظر مي‌رسد سطح سرمي YKL-40را مي‌توان با مصرف استاتين‌ها كاهش داد(14). اين اثر مستقل از اثر كاهنده كلسترول استاتين است در حاليكه كاهش hs-CRP در مصرف استاتين متناسب با كاهش كلسترول است(14). علاوه بر اين ميزان مرگ و مير در بيماراني كه استاتين مصرف مي‌كنند كمتر است (12 و 13)، بنابراين از YKL-40 مي‌توان براي پايش اثر ضد التهاب استاتين استفاده كرد. نقش این بیومارکر در پايش ساير داروهاي ضد آنژين بايد مورد بررسي قرار گيرد.
نتيجه گيري و چشم انداز آينده
YKL-40 يك بيوماركر التهابي جديد در بيماري‌هاي ايسكميك قلبي مي‌باشد. هم در بيماري‌هاي حاد و هم مزمن عروق كرونر اين ماده افزايش مي‌يابد و ارزش پروگنوستيك بالايي دارد. بنظر مي‌رسد كه اين بيوماركر در نمايش فرآيند التهابي آترواسكلروز فعال نقش دارد ولي ميزان ايسكمي را بيان نمي‌كند. از آنجايي كه ميزان آن در بيماراني كه استاتين مصرف مي‌كنند پايين‌تر است بطور بالقوه مي‌تواند در پايش وضعيت اين بيماران بكار رود.
https://medlabnews.ir/%d9%85%d9%82%d8%a7%d9%88%d9%85%d8%aa-%d8%af%d8%a7%d8%b1%d9%88%db%8c%db%8c/
https://medlabnews.ir/%d8%b3%da%a9%d8%aa%d9%87-%d9%82%d9%84%d8%a8%db%8c/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19347297/
برای دانلود پی دی اف بر روی لینک زیر کلیک کنید
ورود / ثبت نام