اندکس MCHC

اندکس MCHC

دكتر داريوش توحيدي

دكتراي علوم آزمايشگاهي

مسئول فني آزمايشگاه پارسيان اهواز

 اندکس MCHC با محدوده 36-32 g/dl یا 360-320 g/l در آزمایش CBC اندکس مهمی است که کمتر مورد توجه همکاران بخش هماتولوژی قرار می‌گیرد، در حالی‌که مقدار خارج از محدوده نرمال این اندکس علاوه بر این‌که هشداری است بر گزارش اشتباه سل‌کانترها برای پارامترهای HCT،MCV و MCH همچنین می‌تواند گروهی از بیماری‌ها که در مواردی حتی پنهان مانده‌اند را در معرض ارزیابی قرار دهد.

این اندکس از تقسیم مقدار هموگلوبین بر هماتوکریت ضربدر 100 بدست می‌آید و افزایش بیش ازحد نرمال آن ارزش تشخیصی بیشتری نسبت به کاهش آن دارد.

• کاهش MCHC:

کاهش این اندکس معمولا بیانگر آنمی هیپوکرومیک یا آنمی ماکروسیتیک بوده که به همراه سایر پارامترها و تستهای تکمیلی به تشخیص انواع آنمی‌ها کمک می‌کند.

• افزایش MCHC:

در آزمایشگاه در صورتی که با MCHC بیشتر از g/dl 36 یا g/l 360 در آزمایش CBC روبرو شویم تا روشن شدن علت آن باید از گزارش CBC بیمار خودداری کنیم.

بالا بودن این اندکس می‌تواند به دلایل زیر باشد:

A – آگلوتینین‌های سرد (Cold Agglutinin)

وجود آگلوتینین‌های سرد باعث افزایش MCHC شده که برای تشخیص آن با سروته کردن آرام لوله CBC و مشاهده چشمی آن در مرحله اول و سپس گذاشتن یک قطره از نمونه خون بروی یک اسلاید سرد و مخلوط کردن آن (همانند آزمایش گروه خون بروی اسلاید) و مشاهده آگلوتیناسیون خودبخودی آن بوجود آگلوتینین‌های سرد پی می‌بریم.

برای رفع این مشکل نمونه CBC را در انکوباتور 37 درجه به مدت 20 تا 30 قرار داده سپس دستگاه سل‌کانتر را آماده دریافت نمونه کرده و نمونه گرم شده را در مشت بسته خود گرفته بخوبی مخلوط کرده و به سل‌کانتر می‌دهیم.

در صورت تصحیح MCHC و همخوانی سایر پارامترها، نتایج CBC را با کامنت وجود آگلوتینین‌های سرد در پلاسمای بیمار گزارش می‌کنیم.

در صورت عدم تصحیح MCHC احتمال B را بررسی می‌کنیم.

B – ایکتریک بودن شدید پلاسما یا لیپیمیک بودن شدید آن

از نمونه CBC یک لوله هماتوکریت تهیه کرده و آنرا در سانتریفیوژ میکروهماتوکریت سانتریفیوژ می‌کنیم در صورتی که پلاسمای بیمار شفاف باشد به سراغ احتمال C می‌رویم و در صورتی که شدیدا ایکتریک یا لیپیمیک باشد بروش زیر که Plasma Replacement نام دارد عمل می‌کنیم:

لوله حاوی نمونه CBC را سانتریفیوژ کرده و با ماژیک حد بالایی پلاسما را بروی لوله CBC مشخص می‌کنیم سپس به کمک پیپت پاستور پلاسمای نمونه را جدا کرده و تا حد علامت‌گذاری‌شده سرم فیزیولوژی اضافه می‌کنیم سپس نمونه را مخلوط کرده و به سل کانتر داده و در صورت تصحیح MCHC نتایج را با کامنت وجود ایکتر یا لیپید گزارش می‌کنیم.

C – وجود اسفروسیت (Spherocytosis)

در صورت وجود گلبول‌های قرمز به شکل اسفروسیت در گردش خون احتمال افزایش MCHC بالاتر از حد نرمال وجود دارد که با تهیه اسمیر خون از نمونه اولیه CBC و بررسی اسمیر رنگ شده از نظر وجود اسفروسیت به پزشک معالج در تشخیص احتمال وجود اسفروسیتوز ارثی کمک می‌نماییم.

در صورت عدم تصحیح MCHC با روش‌های گفته شده نتایج پارامترهای CBC بوسیله سل کانتر دارای خطا بوده و فقط پارامترهای Hgb، WBC و Platelet از دقت کافی برای گزارش برخوردارند.

برای دانلود فایل pdf  بر روی لینک زیر کلیک کنید