نانوذرات مغناطیسی و کاربرد آنها در تحقیقات پروتئومیکس
محسن قریانی
دانشجوی دکترای تخصصی (Ph.D)ایمونولوژی پزشکی
پژوهشکده بوعلی-مرکز تحقیقات ایمونولوژی
دانشگاه علوم پزشکی مشهد
آبان 1393
در دهههای اخیر پروتئومیکس جایگاه ویژهای در علوم زیستی پیدا کرده است. مطالعات پروتئومیکس شامل شناسایی و سنجش پروتئینها و پپتیدها، مطالعه جایگاه و واکنشهای آنها و همچنین بررسی فعالیت و عملکرد آنها است. اکثر پروتئینهایی که در پروتئومیکس مطرح هستند بویژه پروتئینهای مرتبط با بیماریها، میزان بسیار اندکی دارند و شناسایی و سنجش آنها نیازمند تکنیکهای حساس است. فناوری نانو با تولید مواد و سیستمهای مربوط به خود در سالهای اخیر پیشرفت قابل توجهی یافته است. ذرات نانو، ذراتی با اندازهای بین 1 تا 100 نانومتر و حاوی چند هزار تا چند صد هزار اتم هستند. فناوری نانو امروزه جایگاه ارزشمندی در پروسههای تشخیص و درمان بیماریها از جمله شناسایی بیومولکولها، انتقال دارو، جداسازی سلولها، تخلیص پروتئینها و پپتیدها، جداسازی و انتقال ژن پیدا کرده است.
در اکثر پروسههای مربوط به سنجش آنالیتها بویژه برای آنالیز نمونههای پیچیدهای مثل نمونهای بیولوژیک، آمادهسازی نمونه گام اصلی و اولیه محسوب میشود. ذرات مغناطیسی به دلیل سازگاری زیستی و ظرفیت اتصالی بالا، در دهههای اخیر موردتوجه قرار گرفته و در مراحل مختلف آمادهسازی نمونهها برای آنالیزهای بیولوژیک بکار میروند. با توجه به اینکه بعضی آنالیتهای بیولوژیک غلظت اندکی داشته و در ماتریکسی غنی از مواد و مولکولهای مداخلهگر حضور دارند، ضروری بنظر میرسد که قبل از سنجش آنها، تکنیکهای جداسازی مناسب در مورد آنها اعمال گردد. عمل اصلی تکنیکهای جداسازی، آماده سازی نمونه شامل: جداسازی نمونه از ماتریکس حاوی آن، حذف مواد مداخلهگر از محیط نمونه و غنیسازی آن آنالیت است.
تکنیکهای رایج برای استخراج آنالیتهای بیولوژیک شامل الکتروفورز، اولترافیلتراسیون و ترسیب هستند. اگرچه الکتروفورز تکنیکی ساده و ارزان است ولی معمولاً زمانبر است و ممکن است تکرارپذیری ضعیفی داشته باشد. اولترافیلتراسیون بازده جداسازی بالایی دارد ولی با این روش امکان بازیابی آنالیت بصورت پودر خشک وجود ندارد و غشاء فیلتراسیون ممکن است بخشی از ماکرومولکولهای بیولوژیک را به خود جذب کند. روشهای ترسیب، ساده هستند ولی ممکن است ماکرومولکولهای بیولوژیک را غیرفعال کنند. علاوه بر روشهای ذکر شده، تکنیکهایی بر مبنای استفاده از نانوذرات نیز وجود دارند. نانوذرات به عنوان مواد جاذب بر اساس افینیتی برای جداسازی آنالیت مورد استفاده قرار میگیرند. اتصالات برگشتناپذیر و رسوب مواد ناخواسته در دورهای بالای سانتریفیوژ اجتنابناپذیر است و ممکن است موجب از بین رفتن آنالیت هدف شوند، بنابراین وجود تکنیکی سریع، آسان با بازده بالا برای آمادهسازی آنالیت قبل از آنالیز بیولوژیک، ضروری به نظر میرسد.
تکنیکهای جداسازی مغناطیسی مبتنی بر استفاده از مواد مغناطیسی هستند. مواد مغناطیسی مواد جاذبی هستند که به علت سطح زیاد، سازگاری زیستی بالا و آمادهسازی آسان برای جداسازی ماکرومولکولها مورد استفاده قرار میگیرند. در روشهای معمول جداسازی مغناطیسی، مواد مغناطیسی که دارای افینیتی نسبت به آنالیت هدف هستند با نمونه حاوی آنالیت موردنظر مخلوط میشوند؛ طی انکوباسیون، آنالیت هدف به ذرات مغناطیسی متصل میشود و سپس کمپلکسهای مغناطیسی با استفاده از یک میدان مغناطیسی قوی از نمونه جدا میشوند. پس از شستشو، آنالیت هدف طی فرایند الوشن جداسازی شده و برای اهداف بعدی مورد استفاده قرار میگیرد. تکنیکهای جداسازی مغناطیسی در مقایسه با سایر تکنیکهای جداسازی، مزیتهایی دارند. جداسازی مغناطیسی معمولاً پروتئینها، پپتیدها و حتی کمپلکسهای بزرگ پروتئینی که طی فرایند کروماتوگرافی میشکنند را تخریب نمیکند و پس از اتمام جداسازی، این اجزا فعال باقی میمانند. جداسازی مغناطیسی آسان است و مستقیماً روی نمونههای بیولوژیک خام قابل انجام است. آنالیت هدف که به ذرات مغناطیسی متصل شده است را میتوان به راحتی از سایر اجزای نمونه جدا نمود. تکنیکهای جداسازی مغناطیسی قادر به تسریع و تسهیل بسیاری از فرایندهای جداسازی بوده و به خوبی با اکثر تکنیکهای آنالیز بیولوژیک قابلیت ترکیب دارند.
(2) روشهای جداسازی مغناطیسی
دو روش اصلی برای جداسازی مغناطیسی آنالیتهای بیولوژیک وجود دارد؛ بعضی مولکولها مثل فریتین، هموگلوبین و اریتروسیتهای داکسیژنه، مولکولهایی با ماهیت ذاتی مغناطیسی هستند و این آنالیتها بصورت خودبخود خاصیت مغناطیسی را بروز میدهند. در مورد سایر مولکولها باید تغییراتی روی آنها بمنظور کسب خاصیت مغناطیسی انجام شود تا توانایی اتصال به جاذبهای مغناطیسی را کسب کنند.
(2-1) روشهای مستقیم و غیرمستقیم
بطور کلی جداسازی مغناطیسی میتواند بصورت مستقیم یا غیرمستقیم انجام شود. در روش مستقیم، ذرات مغناطیسی دارای افینیتی لیگاندهای مناسب که نسبت به آنالیت هدف افینیتی دارند بطور مستقیم با نمونه مخلوط میشوند. پس از انکوباسیون، آنالیت هدف به ذرات مغناطیسی متصل شده و کمپلکسهای پایدار مغناطیسی شکل میگیرند. در روش غیرمستقیم، افینیتی لیگاندهای آزاد مثل آنتیبادیها ابتدا به محلول اضافه شده تا به آنالیت هدف متصل شوند. سپس افینیتی لیگاندهای آزاد از محیط شسته شده و کمپلکسهای نشاندار توسط ذرات مغناطیسی به دام میافتند.
در هر دو روش، کمپلکسهای حاصل از ذرات مغناطیسی و ماکرومولکول های هدف، شسته شده توسط یک جداکننده مغناطیسی، بازیابی میشوند. بطورکلی، روشهای مستقیم، سریع و آسان هستند و میزان آنتیبادی کمتری نیاز دارند در حالی که روشهای غیرمستقیم، اختصاصیت بیشتری برای افینیتی لیگاندهایی با افینیتی پایین برای آنالیت هدف دارند. روش غیرمستقیم نیازمند آنتیبادیهای اضافه است بنابراین حذف آنتیبادیهای آزاد ممکن است مشکل باشد.
(3) مواد مغناطیسی
آهن، کبالت و نیکل سه فلز فرومغناطیس جدول تناوبی هستند. مواد مغناطیسی دیگری مثل فلزات، آلیاژ فلزات، اکسید فلزات و فریتها نیز وجود دارند که به عنوان مواد فرومغناطیس شناخته میشوند. اکسیدهایی مثل Fe2o3 و Fe3o4 به دلیل ویژگیهایی مثل تولید آسان، مغناطیس قابل کنترل و سمیت پایین در بسیاری از تحقیقات علمی مورد استفاده قرار میگیرند. ذرات مغناطیسی اکسید آهن ممکن است به هم کمپلکس تشکیل دهند، تجمع یابند و خاصیت ذرهای خود را از دست بدهند. بنابراین باید توسط مواد پایدار کنندهای مثل پلیمرها، سیلیکا، کربن و فلزات نجیب، پوششدهی شوند و یا اینکه داخل ماتریکسی محافظتکننده جداسازی شوند تا از تجمع غیر قابل برگشت آنها جلوگیری شود. در مقاصد بیولوژیک، فعالسازی سطحی بیولوژیکی نانوذرات باید با گروههای هیدروفوب، افینیتی گروهها، آنتیبادیها و الیگونوکلئوتیدها انجام شود تا اتصال آنها به بیومولکولهایی مثل پروتئینها، آنزیمها، اسیدهای نوکلئیک و یا سلولها انجام پذیرد.
(4) تولید نانوذرات مغناطیسی
روشهای مختلفی برای تولید نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن گزارش شده است که عبارتند از: کوپرسیپتاسیون، تجزیه گرمایی، احیاء فلزی، سنتز مبتنی بر میکروامولسیون/ نانوامولسیون، سنتز مبتنی بر تجزیه گرمایی-آبی/ گرمایی- محلول، روشهای آئروسل/ تبخیر.
(5) حفاظت از نانوذرات مغناطیسی و پایدارسازی آنها
نانوذرات مغناطیسی باید در طول زمان پایدار باشند و تجمع یا رسوب نکنند. دو راهکار اصلی برای حفاظت از نانوذرات مغناطیسی وجود دارد؛ در روش اول، نانوذرات مغناطیسی با پوششهایی ارگانیک (مثل پلیمرها و واکنشگرهای سطحی یا سورفاکتانتها) یا مواد غیرارگانیک (مثل سیلیکا، کربن و گازهای نجیب) پوشانده میشوند. در روش دوم، نانوذرات مغناطیسی طی فرایند ساخت بصورت درجا در یک پلیمر یا ماتریکس سیلیکا بصورت کپسول درمیآیند.
(6) فعالسازی زیستی نانوذرات مغناطیسی
چندین روش برای فعالسازی زیستی نانوذرات مغناطیسی وجود دارد. فعالسازی زیستی نانوذرات مغناطیسی با گروههای عملکردی شیمیایی (هیدروفیلی، هیدروفوبی و افینیتی) سطح آنها میتواند برای غنیسازی پروتئینها و یا ایموبلیزاسیون آنزیمها بکار رود. نانوذرات مغناطیسی تغییر یافته با آنتیبادیها معمولاً برای جداسازی سلولهای بیان کننده آنتیژن از طریق واکنشهای اختصاصی ایمنی مورد استفاده قرار میگیرند.
(7) کاربرد نانوذرات مغناطیسی برای سنجشهای بیولوژیک
(7-1) تخلیص ماکرومولکولهای زیستی در پروتئوم
غنیسازی و تخلیص پروتئینها/ پپتیدها بخش مهمی از پروتئومیکس را تشکیل میدهد. یکی از چالشهای اساسی در پروتئومیکس، شناسایی مولکولهایی با غلظت اندک است. معرفی نانوذرات مغناطیسی امکان جداسازی و تخلیص سریع، کارامد مولکولهای زیستی را فراهم آورد.
برای تخلیص پروتئینها/ پپتیدها با استفاده از نانوذرات مغناطیسی، میتوان از تکنیک کروماتوگرافی هیدروفوبیک[1] و تکنیک His tag استفاده نمود.
(7-1-1) کروماتوگرافی هیدروفوبیک
کروماتوگرافی هیدروفوبیک مبتنی بر واکنشهای هیدروفوبیک بین مولکولهای مغناطیسی و پروتئینها/ پپتیدها است. گروههای آلکیل، پلیمرها و مولکولهایی با مبنای کربن برای غنیسازی هیدروفوبیک پروتئینها/ پپتیدها بکار میروند.
(7-1-1-1) His tag
His tag یکی از روشهای قوی برای تخلیص کارامد پروتئینهای نوترکیب بر اساس میانکنشهای افینیتی بین یونهای فلزی مثل + Ni2 و tag افینیتی پلیهیستیدین است. پروتئینهای نشاندار شده با His سطح نانوذرات مغناطیسی را میپوشانند و جذب غیراختصاصی را کاهش میدهند. از افینیتی tagهای دیگر نیز میتوان استفاده کرد. میتوان سطح نانوذرات مغناطیسی را با پروتئینهای A و G فعال کرد که افینیتی زیادی برای قسمت Fc مولکولهای anti-IgA/G دارند.
(7-1-2) تخلیص فسفوپروتئینها/ فسفولیپیدها
فسفوپروتئینها و فسفولیپیدها حاصل تغییرات پس از ترجمه روی پروتئینها هستند که در فرایندهای مختلف سلولی مثل انتقال سیگنال، تکثیر سلول و آپوپتوز نقش دارند. تکنیکهای رایج مبتنی بر استفاده از نانوذرات مغناطیسی برای غنیسازی فسفوپروتئینها و فسفولیپیدها، تکنیک IMAC[2] و تکنیک [3]MOAC هستند.
(7-1-2-1) تکنیک IMAC
در تکنیک IMAC با استفاده از PEG, Ti4+, sio2؛ Fe3o4 در مرحله اول نانوذرات مغناطیسی با سیلیکا پوشیده میشوند و سپس در مجاورت پلیاتیلنگلایکول قرار گرفته و گروههای فعال در سطح نانوذرات ایجاد میشوند. در ادامه نمونه موردنظر با نانوذرات مغناطیسی فعال شده، مخلوط میگردد. از طریق اعمال میدان مغناطیسی، نانوذرات جمعآوری شده و مولکولهای آزاد از محیط حذف میشوند. در ادامه با افزودن محلول 12/5% NH3-H2O الوشن انجام شده و مولکولهای هدف از نانوذرات مغناطیسی جدا میشوند و مورد آنالیزهای بعدی قرار میگیرند. از معایب تکنیکهای IMAC، تأثیرپذیری زیاد از بافرهای مختلف، معرفها و مولکولهایی با وزن پایین است.
(7-1-2-2) تکنیک MOAC
در تکنیک MOAC از اکسید فلزات استفاده میشود که نسبت به بسیاری از معرفهای مورد استفاده در بیوشیمی و فرایندهای بیولوژیک مقاوم هستند. در روشهای معمول MOAC مبتنی بر استفاده از نانوذرات مغناطیسی، اکسیدهای فلزات مثل TIO2,AL2O3,ZrO2,sno2 به ذرات سیلیکا یا نانوذرات مغناطیسی Fe3O4 که سطح آنها از کربن پوشیده شده است، متصل میشوند.
(7-1-3) تخلیص گلیکوپروتئینها/ گلیکولیپیدها
گلیکوزیلاسیون نیز از تغییرات مهم پس از ترجمه است که در فرایندهای بیولوژیک مثل انتقالات، فلدینگ و شناسایی سلول نقش دارد. تکنیکهای مختلفی برای شناسایی گلیکوپروتئینها/ گلیکولیپیدها وجود دارد که عبارتند از: افینیتی کروماتوگرافی مبتنی بر لکتین[4]، کروماتوگرافی فاز مایع با میانکنشهای هیدروفیلی[5]، روش شیمیایی هیدرازین و افینیتی کروماتوگرافی برونات[6].
(7-1-3-1) افینیتی کروماتوگرافی مبتنی بر لکتینها
لکتینها پروتئینهای متصل شونده کربوهیدراتها هستند که بطور اختصاصی به گلایکان خاصی متصل میشوند و به منظور غنیسازی گلیکوپروتئینها/ گلیکولیپیدها میتوان از آنها استفاده کرد. به این منظور، کانکاولین A در سطح نانوذرات مغناطیسی قرار گرفته بطور اختصاصی به گلیکوپروتئینهای سرم متصل میگردد.
(7-1-3-2) کروماتوگرافی فاز مایع با میانکنشهای هیدروفیلی (HILIC)
HILIC بر مبنای واکنشهای هیدروفیلی بخش گلایکان و مولکولهای هیدروفیل است. روشهای معمول HILIC شامل تعویض کاتیونی، تعویض آنیونی، مبتنی بر آمیدها و مبتنی بر زویترن میباشد. از نانوذرات Fe3O4 با گروههای آمین برای غنیسازی گلیکوپروتئینها از طریق واکنشهای هیدروفیلی و الکترواستاتیک استفاده میشود. همچنین از نانوذرات مغناطیسی هیبرید PEG, Maltose , SIO2, Fe3O4 نیز برای غنیسازی گلیکوپروتئینهای -Nلینک از نمونههای بیولوژیک استفاده میشود.
(7-1-3-3) روش شیمیایی هیدرازین
در روش شیمیایی هیدرازین از دانههای فعال شده با هیدرازین استفاده میشود. روش شیمیایی هیدرازین میتواند تمام گلیکوپروتئینها را بدون توجه به ساختار گلایکانی آنها جداسازی کند. این روش شامل اکسیداسیون کربوهیدراتها به آلدهیدها و اتصال کووالان بین آلدهیدها و مواد تغییر یافته با هیدرازین است. در این روش نانوذرات مغناطیسی سیلیکا برای جداسازی گلیکوپروتئینها بکار میروند. زمانی که از روشهای شیمیایی هیدرازین استفاده میشود، گلیکولیزاسیون گلیکوپروتئینها دچار تغییر میشود و همچنین واکنش بین گلایکان و گروه هیدرازین برگشتناپذیر است.
(7-1-3-4) افینیتی کروماتوگرافی برونات
افینیتی کروماتوگرافی برونات بر مبنای واکنش برگشتناپذیر برونات با مولکولهای حاوی سیس-دیول است. برونیک اسید پایدار است و توانایی اتصال بالایی به کربوهیدراتها دارد. اخیراً از نانوذرات مغناطیسی متصل شده به برونیک اسید برای غنیسازی گلیکوپروتئینها استفاده شده است.
(7-2) شناسایی اختصاصی پروتئینها
نانوذرات مغناطیسی کونژوگه شده با آنتیبادی برای سنجش اختصاصی پروتئینها بکار میروند. به این منظور ابتدا توسط تترا اتیلاورتوسیلیکات، تریآمینوپروپیل، تریمتوکسیلان، استرهیدروکسی سوکسینیمید و متوکسی اتیل اتیلن گلایکول، نانوذرات مغناطیسی گروههای لازم برای اتصال به مولکولهای آنتیبادی را کسب کرده و آنتیبادیها به آنها متصل میشوند. در ادامه، نمونه موردنظر با نانوذرات مغناطیسی مخلوط میگردد؛ انکوباسیون انجام میشود و پروتئینهای هدف به آنتیبادیها متصل میشوند. از طریق اعمال میدان مغناطیسی، نانوذرات از نمونه جداسازی شده و مورد آنالیزهای بعدی قرار میگیرند.
(7-3) ایموبیلیزاسیون آنزیمها
در آنالیزهای مربوط به اسپکترومتری جرمی لازم است که تخریب آنزیم در یک بازه زمانی کوتاه تحت کنترل قرار گیرد. ذرات مغناطیسی مولکولهایی مطلوب برای اتصال به آنزیمها هستند زیرا بازیابی آسان و سریع آنزیم را از محیط واکنش فراهم میآورند. زمانی که هضم آنزیمی پایان میپذیرد، نانوذرات مغناطیسی متصل به آنزیم را میتوان از محصول آنزیم و محیط واکنش از طریق اعمال یک میدان مغناطیسی، جدا نمود و محصولات حاصل از عملکرد آنزیم را برای آنالیزهای بعدی استفاده کرد. روشهای مختلفی برای ایموبیلیزاسیون آنزیمها وجود دارد که عبارتند از: پیوندهای کووالان، جذب فیزیکی و سیستمهای تراشه و میکرو رآکتور.
(7-3-3) سیستمهای تراشه و میکرو رآکتور
از سیستمهای تراشه و میکرو رآکتور و نانوذرات مغناطیسی سیلیکا برای ایموبیلیزاسیون آنزیمها استفاده میشود. در این سیستم، نمونه حاوی پروتئین در یک میدان مغناطیسی بصورت جریان از مجاورت آنزیم متصل به نانوذرات عبور کرده و پروتئین هدف توسط آنزیم تجزیه میگردد و به پپتیدهای کوچک (محصول واکنش) تبدیل میشود. این محصولات را میتوان برای سایر آنالیزها مورد استفاده قرار داد.
(8) نتیجهگیری
تکنیکهای جداسازی مغناطیسی، تکنیکهایی نسبتاً نوپدید و در حال پیشرفت هستند. این تکنیکها به دلیل آمادهسازی آسان، کارایی و سازگاری زیستی بالا، جایگاه ویژهای در مطالعات تحقیقات و تشخیصی پیدا کردهاند. آنالیت متصل به نانوذرات مغناطیسی را میتوان براحتی از طریق اعمال میدان مغناطیسی از نمونه جدا نمود و طی فرایند الوشن آن را برای آنالیزهای بعدی جداسازی کرد. لازم است قبل از بکارگیری این نانوذرات، ویژگیهای فیزیکی-شیمیایی و پایداری آنها را متناسب با نیاز تحقیقاتی یا تشخیصی خود تعیین نمود. ترکیب مواد مغناطیسی با تکنیکهای نوپدیدی مثل Chip و آنالیزهای میکروفلوئیدی این امکان را به ما میدهد که آنالیز را با حجم اندک نمونه در مقیاس میکرونی انجام دهیم؛ همچنین میتوان در مقیاسهای بزرگ از نانوذرات مغناطیسی برای استخراج ترکیبات بیولوژیک از محیط کشت و حتی بافتهای حاوی این مولکولها استفاده کرد.
(9) منابع:
1- Zhao M, Xie Y, Deng C, Zhang X. Recent advances in the application of core-shell structured magnetic materials for the separation and enrichment of proteins and peptides. J Chromatogr A. 2014 Aug 29;1357:182-93.
2- Xu J, Sun J, Wang Y, Sheng J, Wang F, Sun M. Application of iron magnetic nanoparticles in protein immobilization. Molecules. 2014 Aug 4;19(8):11465-86.
3- Li Y, Zhang X, Deng C. Functionalized magnetic nanoparticles for sample preparation in proteomics and peptidomics analysis. Chem Soc Rev. 2013 Nov 7;42(21):8517-39.
4- Gallo J, Long NJ, Aboagye EO. Magnetic nanoparticles as contrast agents in the diagnosis and treatment of cancer. Chem Soc Rev. 2013 Oct 7;42(19):7816-33.
5- Wang X, Xia N, Liu L. Boronic Acid-based approach for separation and immobilization of glycoproteins and its application in sensing. Int J Mol Sci. 2013 Oct 17;14(10):20890-912.
6- Li XS, Zhu GT, Luo YB, Yuan BF, Feng YQ. Synthesis and applications of functionalized magnetic materials in sample preparation. Trends Analyt Chem. Vol. 45, 2013.
7- Colombo M, Carregal-Romero S, Casula MF, Gutiérrez L, Morales MP, Böhm IB, et al. Biological applications of magnetic nanoparticles. Chem Soc Rev. 2012 Jun 7;41(11):4306-34.
8- Pan Y, Du X, Zhao F, Xu B. Magnetic nanoparticles for the manipulation of proteins and cells. Chem Soc Rev. 2012 Apr 7;41(7):2912-42.
9- Wu S, Sun A, , Zhai F, Wang J, Xu W, Zhang Q, et al. Fe3O4 magnetic nanoparticles synthesis from tailings by ultrasonic chemical co-precipitation. Materials Letters 65 (2011) 1882–84.
10- Pan S, Chen R, Aebersold R, Brentnall TA. Mass spectrometry based glycoproteomics-from a proteomics perspective. Mol Cell Proteomics. 2011 Jan;10(1):R110.003251.
11- Gao M, Deng C, Zhang X. Magnetic nanoparticles-based digestion and enrichment methods in proteomics analysis. Expert Rev Proteomics. 2011 Jun;8(3):379-90.
12- Deng Q, Wu J, Chen Y, Zhang Z, Wang Y, Fang G, et al. Guanidinium functionalized superparamagnetic silica spheres for selective enrichment of phosphopeptides and intact phosphoproteins from complex mixtures. J. Mater. Chem. B, 2014, 2, 1048.
[1] Hydrophobic interaction chromatography
[2] Immobolized metal ion affinity hromatography
[3] Metal oxide affinity chromatography
[4] Lectin-based affinity chromatography
[5] Hydrophilic interaction liquid chromatography(HILIC)
[6] Bornate affinity chromatography
https://medlabnews.ir/%d9%81%db%8c%d9%88%da%98%d9%86-%d9%be%d8%b1%d9%88%d8%aa%d8%a6%db%8c%d9%86/
برای دانلود فایل pdf بر روی لینک زیر کلیک کنید
ورود / ثبت نام