فن‌آوری هزاره جدید برای مراقبتهای بحرانی

(POCT) Point Of Care Testing

فن‌آوری هزاره جدید برای مراقبتهای بحرانی

دکترپوریا معتمد فتح

نانوبیوتکنولوژیست

• POCT یک وسیله تشخیصی مهم بوده که در مکانهای مختلفی از جمله بیمارستان مخصوصاً واحد مراقبتهای ویژه ((ICU، اتاق عمل (OR) و بخش اورژانس (ED) بکار گرفته می‌شود.

امروزه، دو روش متفاوت در تشخیصهای کلینیکی وجود دارد، یکی به سمت اتوماسیون گسترده و انجام آزمایش  در آزمایشگاه مرکزی پیش می‌رود و دیگری به سمت غیر متمرکز کردن آزمایشات و انجام آن در محل موقعیت بیماران. اگرچه هزینه‌ها و زمان آزمایشات در آزمایشگاه‌های مرکزی اخیراً به طور چشمگیری کاهش یافته ولیPOCT  زمانیکه نتایج آزمایش‌ها بسیار سریعتر از آنچه در روشهای سنتی انجام می‌پذیرد  نیاز باشد، مورد اقبال قرار گرفته است (شکل شماره 1).

شکل 1: مقایسه روند انجام آزمایش در آزمایشگاه مرکزی، محلی دور از موقعیت بیمار و روش POCT. البته این پروسه‌ها خلاصه شده بوده و ممکن است بعضی مواقع مراحل بیشتری هم داشته باشد

POCT: انجام آزمایش در محل و یا نزدیک موقعیت درمان بیمار زمانیکه مراقبتهای پزشکی نیاز است.

هدف از POCT، تامین اطلاعات فوری در مورد وضعیت بیماران برای پزشکان است که این اطلاعات با تصمیمات درمانی مناسب ادغام شده که نتایج بهبودی بیمار را افزایش می دهد و در نهایت موجب کاهش حساسیت، عوارض و مرگ و میر بیمار می شود. موقعیتهایی که POCT می تواند انجام شود عبارتند از: مطب پزشکان، بخش های اورژانس، ICU ، اتاق عمل، خودروهای آمبولانس، مدارس، محل‌های کار، عملیاتهای نظامی و حتی شاتلهای فضایی.

انواع دستگاههای POCT :

تجهیزات POCT بسیار متنوع بوده و بر اساس قابلیتشان به گروههای “قابل حمل” ، “سفری” و “دستی” تقسیم می‌شوند. بعضی از آنها قابلیت اندازه‌گیری آنالیتهای خاصی را داشته در حالیکه برخی دیگر قابلیت تشخیص مجموعه‌ای از تستها را دارند (مانند الکترولیتها و گازهای خون). دستگاههای POCT بر اساس روش انجام آزمایش هم متفاوت می باشند، به عنوان مثال: “بیوسنسور الکتروشیمیایی”، “نورسنجی انعکاسی” و “نورسنجی جذب”.  جدول شماره 1 برخی از تستهای ایمونولوژی POCT را نشان می‌دهد.

جدول 1: نمونه‌هایی از آنالیت‌های مورد استفاده در تستهای ایمنی POCT

مزایای POCT:

اولین مزیت، کوتاه بودن زمان چرخش درمان ((Therapeutic Turnaround Time برای بیماران در حال آزمایش می‌باشد. میانگین زمان مورد انتظار برای پزشکان مراقبتهای ویژه 5 تا 15 دقیقه است. تستهای آماری بطور مرتب در بخشهای ICU و یا اورژانس درخواست می‌شود. بر اساس دستگاههای مورد استفاده، نوع آزمایش و تعداد تستهای انجام شده، زمان آنالیز تمام نمونه خونی بین 15 ثانیه تا چند دقیقه متغیر است. هرگونه تاخیر ممکن است وضعیت کنونی بیمار را منعکس نکند. یکی از محاسن سرعت بخشیدن به زمان چرخش درمان این است که به پزشکان این اجازه داده می‌شود هرچه سریعتر درمان‌های اولیه را آغاز نمایند، به خصوص برای بیمارانی که در بخشهای مراقبتهای ویژه بستری بوده و تاخیر به هر عنوان، می‌تواند نتایج نامطلوبی برای بیمار به همراه داشته باشد.

برتری دوم، قابلیت کاهش خطاهای قبل و بعد از انجام آزمایش ((Preanalytic and Postanalitic errors می‌باشد. روشهای سنتی انجام آزمایش شامل مراحل متعدد آماده‌سازی نمونه می‌باشد. با افزایش مراحل، امکان افزایش خطاهای پیش تحلیلی زیاد است. برخی از این خطاها در جدول شماره 2 آمده است.

جدول 2 : لیست خطاهای قبل و بعد از انجام آزمایش

POC T  مناسب پزشکان است زیرا به سرعت قابل انجام بوده و نتایج به آسانی در دسترس هستند. همانطور که فهرست آزمایشات POCT گسترش می‌یابد، ما متوجه نیاز بالینی به زمان واقعی که از انجام تستهای تشخیصی  POCT  بدست می‌آید، می‌شویم. سیستمهای POCT جدید بسیار کاربرپسند و آسان بوده که این امکان را می‌دهد افراد غیرحرفه ای و ناآشنا به امور آزمایشگاهی، با دستگاه کار کنند. بسیاری از تجهیزات POCT خودمحور بوده که دستورالعملها را بر روی صفحه نمایش نشان داده و موجب ترویج سهولت استفاده از آن می‌شوند.

بسیاری از آنها به نگهداری کمی نیاز دارند چرا که خودمحور بوده، از کارتریج‌های یکبار مصرف استفاده کرده و کارتریج‌ها به آسانی جایگزین می‌شوند.

در نهایت، از مهمترین برتریهای آنها می‌توان به حجم بسیار کم نمونه برای انجام آزمایش اشاره کرد. بیماران در زمان بستری شدن در بیمارستان بسته به نوع آزمایشات حجم قابل توجهی از خون خود را به هنگام  خونگیری از دست می‌دهند. اغلب اوقات، در اتاق عمل، ICU و اورژانس تقاضا برای انجام یکسری از آزمایشات کلی خون بطور مرتب صورت می‌پذیرد. تست  خون بطور مرتب در هر 15 تا 30 دقیقه برای  یک عمل جراحی باز مورد نیاز است. در درمان بیماران با مریضی‌های خاص و بحرانی، کاهش از دست دادن خون بسیار مهم است. از اینرو، تجهیزات POCT این امکان را می‌دهند که انجام تعدادی از آزمایشات با حداقل میزان خون درخواستی (در حدود 40 میکرولیتر) میسر باشند. سیستمهای جدید POCT می توانند تا  17 پارامتر مختلف را در یک تست بطور همزمان اندازه‌گیری کنند. این ویژگی، خون را حفظ نموده و عوارض بهداشتی و تزریق خون غیرضروری (از عوامل مبتلا شدن به بیماری، عفونت، کم خونی و…) را کاهش می‌دهد.

باید خاطر نشان کرد که تا حدودی شک و تردید در مورد مقرون به صرفه بودن آزمایشات POCT وجود دارد. این موضوع مورد بحث است که هزینه  POCT در مقایسه با انجام تست در آزمایشگاهای مرکزی کمتر، بیشتر و یا حتی تفاوتی ندارد. جدول شماره 3 بعضی عواملی که در هزینه‌های POCT دخیل هستند را آورده است. درحالیکه به نظر می‌آید POCT گرانتر از تستهای آزمایشگاهی است، برخی استدلال می‌کنند که مزایای POCT – حجم کم نمونه مورد نیاز و کاهش زمان چرخش درمان- می‌تواند مدت زمان حضور بیمار در بیمارستان را کاهش و یا جبران هزینه‌های آن را بکند. در بعضی موارد از جمله انجام آزمایش سریع هورمون پاراتیروئید (PTH) برای جراحی پاراتیروئید، سرعت به تنهایی در زمان صرفه جویی در اتاق عمل بسیار مهم بوده و موجب کاهش طول مدت بستری می‌شود. مطالعات نشان داده که POCT موجب کاهش زمان بستری در بیمارستان و بخش اورژانس می‌شود.

جدول 3 : عوامل هزینه در آزمایشات POCT

•  آینده آزمایشات و دستگاه های POCT

مهمترین موضوع در مورد POCT، دقت، عملکرد و قابل اطمینان بودن این تجهیزات برای انجام آزمایشات در مراقبتهای ویژه است. مطالعات زیادی نیاز است که محدودیتهای آنها را شناخته  و بتوان هرگونه منابع خطا از جمله تداخل مواد را از بین برد. اگرچه، با توجه به پیشرفت سریع این تکنولوژی، ما شاهد گسترش فهرست آزمایشها، کاهش زمان آنالیز و کم شدن حجم نمونه خواهیم بود.

به عنوان مثال، در حال حاضر دستگاه‌هایی به منظور انجام آزمایشات هموستاتیز و یا تشخیص مارکرهای آسیب قلبی (از جمله : تروپونین1، CK-MB و میوگلوبین) وجود دارند و تعداد بیشماری آنالیتهای دیگر در حال طراحی و توسعه می‌باشند. به علاوه، نتایج آزمایشات دانلود شده و به آسانی به سیستمهای HIS/LIS متصل می‌شوند. اولین جلسه از کنسرسیم ارتباط با صنعت، CIC، در مورد POCT در شهر Redwood کالیفرنیا در تاریخ 20 اکتبر 1999 به منظور تسهیل این فرایند برگزار شد. اعضای CIC استانداردهای اتصال برای دستگاههای POCT را در پایان سال 2000 میلادی تدوین کردند.

آزمایشات POCT بطور قطع نقش مهمی را در مراقبتهای بحرانی و حیاتی به عهده خواهند داشت. آنها برای انجام تستهای تشخیص در محل و روند نظارت وضعیت بیماران بیشتر و بیشتر به کار گرفته خواهند شد. به این جهت که با توجه به افزایش درصد بیماران بدحال در بیمارستانها، نیاز به کاهش زمان درمان و اتصال دوطرفه تجهیزات اهمیت دارند. درحالیکه POCT الزاما ممکن است جایگزین آزمایشات آزمایشگاه مرکزی نشود ولی روش مهم در جهت بهبود درمان بیمار و نتایج آن خواند شد.

منابع:

• Ono T, Kawamura M, Arao S, Nariuchi H. A highly sensitive quantitative immunochromatography assay for antigen-specific IgE. J Immunol Methods. 2003; 272:211-8.
• Adachi K, Kawamura A, Ono M, et al. Comparative evaluation of urine-based and other minimally invasive methods for the diagnosis of Helicobacter pylori infection. J Gastroenterol. 2002; 37:703-8.
• Lode Point-of-care immunotesting: Approaching the analytical performance of central laboratory methods. Clinical Biochemistry. 2005; 38: 591 – 606.
• Richard F, Zuping T, David GS, Gerald JK. Point-of-Care Testing: Millennium Technology for Critical Care. LAB MED. 2000; 31:402-8.
• Harvey MA. Point-of-care laboratory testing in critical care. Am J Crit Care. 1999; 8:72-83.
• Lamb LS, Parrish RS, Goran SF, et al. Current nursing practice of point-of-care laboratory diagnostic testing in critical care units. Am J Crit Care. 1995; 4:429-434.
• Kost GJ, Ehrmeyer SS, Chernow B, et al. The laboratory-clinical interface: point-of-care testing. Chest. 1999; 115:1140-1154.
• Kost GJ, Vu H, Lee JH, et al. Multicenter study of oxygen insensitive handheld glucose point-of-care testing in critical care/hospital/ambulatory patients in the United States and Canada. Crit Care Med. 1998; 26:581-590.
• Jianrong C, Yuqing M, Nongyue H, Xiaohua W, Sijiao L. Nanotechnology and biosensors. Biotechnol Adv. 2004; 22:505– 18.
• Taimela E, Aalto M, Viikari J, Nuutila P, Irjala K. Third generation time-resolved immunofluorometric TSH assay for automatic immunoassay system evaluated. Scand J Clin Lab Invest. 1995; 55:537– 41.
• Celler BG, Lovell NH, Basilakis J. Using information technology to improve the management of chronic disease. Med J Aust. 2003; 179:242– 6.
• Lehmann CA. The future of home testing—implications for traditional laboratories. Clin Chim Acta. 2002; 323:31–6.
• Saviranta P, Okon R, Brinker A, Warashina M, Eppinger J, Geierstanger BH. Evaluating sandwich immunoassays in microarray format in terms of the ambient analyte regime. Clin Chem. 2004; 50:1907– 20.
• Dai Z, Yan F, Yu H, Hu X, Ju H. Novel amperometric immunosensor for rapid separation-free immunoassay of carcinoembryonic antigen. J Immunol Methods. 2004; 287:13– 20.
• Chaudhry R, Scheitel SM, Stroebel RJ, Santrach PJ, Dupras DM, Tangalos EG. Patient satisfaction with point-of-care international normalized ratio testing and counseling in a community internal medicine practice. Manag Care Interface. 2004; 17:44 – 6.

برای دانلود پی دی اف بر روی لینک زیر کلیک کنید