ماهیت سلول‌های بنیادی خون بندناف

stem cells from the placenta
stem cells from the placenta

ماهیت سلول‌های بنیادی خون بندناف

فاطمه محمدعلی1, دکتر سعید آبرون2

1-دانشجوی دکترای تخصصی هماتولوژی- دانشگاه تربیت مدرس- تهران-ایران

2-دانشیار گروه هماتولوژی- دانشگاه تربیت مدرس- تهران- ایران

 مقدمه

خون بندناف منبعی ارزشمند در تحقیقات و روش‌های درمانی نوین است که غنی از سلول‌های بنیادی خون‌ساز است. سلول‌های بنیادی خون‌ساز با قابلیت خودنوسازی و تمایز به تمامی رده‌های خونی بالغ باعث حفظ سیستم ایمنی، عملکرد بافتی و هموستاز خونی در تمام طول عمر موجود زنده می‌شوند (1). سلول‌های بنیادی خون‌ساز دارای ارزش بالایی در درمان بیماری‌های بدخیم و غیربدخیم می‌باشند. در طول دو دهه اخیر مطالعات مختلف نشان داده‌اند که خون بندناف منبعی غنی از سلول‌های بنیادی خون‌ساز می‌باشد و از آنجا که خون بندناف به‌راحتی از بانک‌های خون بندناف بدست می‌آید و الزامات کمتری برای سازگاری HLA نیاز دارد، استفاده از سلول‌های بنیادی خون بندناف افزایش یافته است (2).

خون بندناف همچنین حاوی جمعیت سلول‌های بنیادی مزانشیمی است که خصوصیات تکاملی و مورفولوژیکی متفاوتی از سلول‌های بنیادی خون‌ساز خون بندناف نشان می‌دهند. تعداد این سلول‌ها در خون بندناف کم است (3-7).

خون بندناف اولین بار به‌عنوان منبع سلول‌های بنیادی در سال 1970 شناخته شد (8). حضور پروژنیتورهای خون‌ساز در خون بندناف انسانی اولین بار در سال 1974 گزارش شد (9). حدود 10 سال بعد حضور جمعیت پیش‌ساز خون‌ساز بررسی شد (10). اولین پیوند خون بندناف در سال 1989 در درمان کودکی با آنمی فانکونی (11) انجام شد. طبق آخرین گزارش [1]NCBP تا سال 2009 بیش از 15000 پیوند خون بندناف در سرتاسر جهان انجام شده است (12). طبق گزارش سالانه[2] BMDW در سال 2014 بیش از 600000 واحد خون بندناف در بیش از 100 بانک خون بندناف در سراسر جهان ذخیره شده است (13). طبق بررسی که توسط مرکز بین‌المللی پیــوند مغز استخوان (IBMTR)[3] انجام شد، تخمین زده شده است که پس از سال 1998, 20 درصد پیوندهای سلول‌های بنیادی انجام شده در بیماران جوان (کمتر از 20 سال) پیوند خون بندناف بوده است (14).

 ماهیت سلول‌های بنیادی خون‌ساز خون بندناف

بروکس مایر و همکارانش (15) به مشاهداتی اساسی در زمینه اجزای مختلف خون‌ساز موجود در خون بندناف پرداختند و مشخصات ســـلول‌های بنیادی خون‌ساز خون بندناف را CD34+,CD38- ,CD90+ ,CD45RA- ,Lin- گزارش کردند و نتیجه گرفتند که همانند سلول‌های بنیادی خون محیطی، خون بندناف حاوی سلول‌های بنیادی کلونوژنیک است، هرچند که فراوانی آن‌ها در خون بندناف بالاتر (1 تا 5 در 1000 سلول تک‌هسته‌ای) از سلول‌های بنیادی خون محیطی (1 تا 5 در 20000) است. در مطالعات مختلف با استفاده از فایکول و آنتی‌بادی ضد CD 34  نشاندار شده با ذرات آهن با استفاده از ستونMACS [4] به‌طور موفقیت‌آمیزی سلول‌های بنیادی خون‌ساز +CD34 را از خون بندناف تخلیص نموده‌اند (16-19).

فنوتیپ سلول‌های بنیادی خون‌ساز موجود در خون بندناف از مغز استخوان بزرگسالان متفاوت است، چون سلول‌های خون بندناف حاوی درصد بالاتری (حتی تا چهار برابر) سلول‌های CD38- در بخش +CD34 در مقایسه با مغز استخوان انسان می‌باشند (20 و 21) و در مقایسه با سلول‌های مشابه از نظر فنوتیپی در مغز استخوان یا خون محیطی این سلول‌ها ظرفیت تکثیری بالاتر و حساسیت بیشتری به تحریک با سایتوکاین‌ها دارند (22 و 23).

روش‌های کشت نیمه‌جامد نشان داده‌اند که پروژنیتورهای خون‌ســــــــــــاز متعهد به رده (CFU-GM و BFU-E) در خون بندناف به تعداد کمتری نسبت به مغز استخوان حضور دارند، درحالی‌که پروژنیتورهای ابتدایی‌تر (CFU-GEMM و HPP-CFC) در خون بنــــــــــدناف از مغز استخوان فراوان‌ترند؛ بنابراین به نظر می‌رسد که سلول‌های بنیادی موجود در خون بندناف سلول‌های بنیادی ابتدایی‌تری نسبت به نمونه مغز استخوان بالغین و خون محیطی دارند (24) که با حضور مارکرهای CD34 و c-kit و عدم حضـــــــــــــــــــور مارکرهای تعهد به رده مثل CD33 ,CD71 ,CD41 ,Thy-1 و CD38 مشخص می‌شوند (25)، علاوه بر این کلنی‌های مشتق از پروژنیتور خون بندناف بسیار بزرگ‌تر هستند و حاوی کلنی‌های ماکروسکوپی فراوانی می‌باشند. این مشاهدات نشان می‌دهند که خون بندناف حاوی ذخایر پروژنیتوری شبیه به ذخایر موجود در کبد جنینی است (26 و 27). آنالیز تشکیل سلولی ناحیه کوبلستون (CAFC)[5] نشان می‌دهد که سلول‌های +CD34 خون بندناف حاوی جمعیت بالاتری از CAFC (هفته 6) (به ترتیب 3.6 تا 10 برابر) از سلول‌های +CD34 مغز استخوان و خون محیطی می‌باشد. با تکنیک In vivo آنالیز لانه‌گزینی سلول‌ها در موش نود (NOD)[6] و ظرفیت پیوندپذیری سلول‌های +CD34 در خون بندناف بالاتر از مغز استخوان بوده است (28).

برخی مطالعات نشان داده‌اند که سلول‌های +CD34 موجود در خون بندناف علیرغم سلول‌های بنیادی مغز استخوان که در آن تعداد سلول‌های +CD34 به‌سرعت در کشت کاهش می‌یابد، قادر به تولید چندین هزار سلول بالغ در کشت بدون کاهش تعداد سلول‌های +CD34 می‌باشند (29 و 30). این یافته‌ها نشان می‌دهند که پروژنیتورهای خون بندناف ظرفیت تولید سلول‌های بالغ و قدرت خودنوسازی بالایی دارند، بنابراین خون بندناف منبعی مناسب در پیوند بالینی سلول‌های بنیادی/ پروژنیتور است و این ویژگی‌های خون بندناف باعث پیوندپذیری خون بندناف علیرغم محتوای کم سلول آن می‌شود.

زیرگروه دیگری از سلول‌های +CD34 که به تعداد نسبتاً زیاد در خون بندناف حضور دارد سلول‌های +CD133 است. سلول‌های +CD133 در مغز جنین نیز شناسایی شده‌اند و به نظر می‌رسد در این ناحیه سلول‌های بنیادی عصبی حضور داشته باشند (31 و 32). محققین موفق به تمایز نورونی سلول‌های بنیادی +34/+133 CD خون بندناف شدند که امکان استفاده درمانی از این زیرگروه سلول‌های بنیادی را در درمان بیماری‌های تخریب نورون نشان می‌دهد (33).

در زمینه دست‌کاری‌های ژنتیکی، مطالعات مختلف نشان داده‌اند که سلول‌های بنیادی خون بندناف در مقایسه با مغز استخوان هدف مناسب‌تری برای انتقال ژن‌هایی چون آدنوزین دآمیناز می‌باشند (34).

ماهیت سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف

خون بندناف حاوی جمعیت سلول‌های بنیادی مزانشیمی است که خصوصیات تکاملی و مورفولوژیکی متفاوتی از سلول‌های بنیادی خون‌ساز خون بندناف نشان می‌دهند. تعداد این سلول‌ها در خون بندناف کم است (35) و تفاوت زیادی در تعداد این سلول‌ها در واحدهای خون بندناف مختلف جمع‌آوری‌شده، مشاهده شده است (36). شانس جداسازی سلول‌های بنیادی مزانشیمی از خون بندناف نسبت به سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداشده از مغز استخوان کمتر بوده است (63% در مقابل 100%) (37).

محققین مختلف موفق به جداسازی سلول‌های بنیادی مزانشیمی از خون بندناف شدند. این سلول‌ها خواص سلولی، مورفولوژیکی و تمایزی شبیه به سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان دارند اما نسبت به سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان که تعداد و پتانسیل تمایزی آن‌ها با افزایش سن کاهش می‌یابد ارجحیت دارند (38). سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف پتانسیل بالایی برای تمایز نورونی دارند. این سلول‌ها فنوتیپ عصبی و مارکرهای سلول‌های عصبی ازجمله مارکر هسته عصبی (NeuN) و پروتئین تراکمی پس‌سیناپسی (PSD95) را بیان می‌کنند (39). علاوه بر این مطالعات مختلف نشان داده‌اند که این سلول‌ها علاوه بر تمایز به سلول‌های عصبی (آستروسیت و نورون) می‌توانند به هپاتوسیت، استئوبلاست، آدیپوسیت، کندروسیت و سلول‌های خون‌ساز تمایز یابند (40). به نظر می‌رسد فاکتور رونویسی Oct-4 در تنظیم تمایز سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف نقش داشته باشد که بر ویژگی ”بنیادینگی” این سلول‌ها تأکید می‌کند (41).

یانگ و همکارانش (42) خصوصیات سلول‌های بنیادی مزانشیمی موجود در خون بندناف را این‌چنین بیان کردند که از نظر مارکرهای CD13 ,CD29 ,CD44 ,(Thy-1)CD90 مثبت و از نظر CD61/CD51 ,CD34 ,CD45 ,CD64 ,CD106 ,CD14 ,CD31 و HLA-DR منفی هستند و در مطالعه‌ای دیگر سلول‌های بنیادی مزانشیمی را از نظر بیــــــان مارکرهای CD73(SH-3,SH-4),CD90 ,CD105(SH-2,endoglin) ,CD166 مثبت و از نظر مارکرهای CD31 ,CD34 ,CD45 ,CD80 ,HLA-DR، CD19 ,CD79 CD11 , منفی گزارش کردند (43). سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف مولکول‌های کمک تحریکی CD40,CD80,CD86 و II MHC را که معمولاً بر سطح سلول‌های عرضه‌کننده آنتی‌ژن بیان می‌شود را بیان نمی‌کنند (44).

اخیراً بافت بندناف [7](UC) به‌جای خون بندناف به‌عنوان منبع سلول‌های بنیادی مزانشیمی مطرح شده است. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که سلول‌هایی که مارکرهای مزانشیمی CD44,CD105,CD73 و CD90 را بیان می‌کنند در بافت بندناف به میزان فراوانی حضور دارند (45-47). همچنین مطالعات مختلف نشان داده‌اند که ماتریکس ژله‌ای و بافت همبند و عروق اطراف بندناف که مجموعاً تحت عنوان ژله وارتون نامیده می‌شوند منبع غنی از سلول‌های بنیادی مزانشیمی می‌باشند (46-48). سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداشده از ژله وارتون مارکرهای سلول‌های بنیادی مزانشیمی شامل رسپتور ماتریکس (CD44,CD105) و مارکرهای اینتگرینی (CD29,CD51) را بیان می‌کنند اما از نظر مارکرهای دودمان خون‌ساز CD34 و CD45 منفی هستند (49). برخلاف سلول‌های بنیادی مزانشیمی که از مغز استخوان بزرگسالان جدا می‌شوند جمعیت کوچکی از سلول‌های بنیادی مزانشیمی موجود در بندناف، اندوگلین (CD105) و CD49e را بیان می‌کنند. همچنین این سلول‌ها از نظر مارکرهای CD14,CD33,CD56,CD31,CD34,CD45 و HLA-DR منفی هستند (50 و 51).

نیچ‌پری واسکولار منبع اصلی سلول‌های بنیادی مزانشیمی در ارگان‌های مختلف است (52). به سلول‌های شبه‌سلول‌های بنیادی مزانشیمی که از عروق بندناف به دست می‌آید سلول‌های پری‌واسکولار بندناف انسان (HUCPVC)[8] گفته می‌شود (53). این سلول‌ها همانند سایر سلول‌های بنیادی مزانشیمی ظرفیت یکسانی برای تمایز به فنوتیپ استئوژنیک با پتانسیل تکثیری بالا دارند. HUCPVC به‌عنوان منبع سلول‌های بنیادی مزانشیمی خارج رویانی در سلول درمانی استفاده می‌شود (54). HUCPVC قادر به تمایز استئوژنیک، کندروژنیک و آدیپوژنیک است و پتانسیل تکثیری بالاتر و رشد بیشتری نسبت به سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان دارد، همچنین سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان با پدیده مهار تماسی رشد خود را متوقف می‌کنند، درحالی‌که HUCPVC به رشد خود در شکل چندلایه ادامه می‌دهند (55 و 56).

سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداشده از خون بندناف و بافت بندناف شباهت‌های زیادی در تمایز به رده‌های سلولی مختلف دارند و قادر به تکثیر طولانی‌مدت در کشت هستند (57)، هرچند که به نظر می‌رسد از نظر پروفایل بیان ژنی باهم تفاوت دارند (58). ژن‌های مرتبط با چسبندگی سلولی، مورفوژنز، ترشح، آنژیوژنز و نوروژنز غالباً در سلول‌های بنیادی مزانشیمی بافت بندناف بیان می‌شود، درحالی‌که ژن‌های مرتبط با استئوژنز و سیستم ایمنی عمدتاً در سطح سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف بیان می‌شوند (58). این بیان متفاوت ژن‌های سلول‌های بنیادی مزانشیمی مختص بافت احتمالاً منعکس‌کننده عملکرد این سلول‌ها تحت‌تأثیر نیچ‌های مختلف است.

سلول‌های بنیادی مزانشیمی بافت بندناف از سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان در پروفایل بیان سایتوکاینی متفاوتند (59). سلول‌های بنیادی مزانشیمی بافت بندناف عمدتاً سطوح بالایی از G-CSF,GM-CSF,HGF,LIF,IL1a,IL6,IL8 و IL11 را بیان می‌کنند، درحالی‌که سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان، VEGF و SDF-1β بیشتری تولید می‌کنند (60). سلول‌های بنیادی مزانشیمی بافت بندناف به‌طور چشمگیری باعث افزایش تعداد کلنی گرانولوسیتی-ماکروفاژی (CFU-GM) می‌شود ولی تأثیری بر BFU-E و  CFU-GEMM ندارد (61).

سلول‌های بنیادی مزانشیمی مشتق از خون بندناف و مغز استخوان پتانسیل پروژنیتوری چند رده‌ای و پروفایل بیان سایتوکاین مشابهی را نشان می‌دهند (62) و قدرت تمایز یکسانی در تمایز به استئوسیت و آدیپوسیت دارند. (63). مطالعاتی وجود دارند که نشان می‌دهند سلول‌های بنیادی مزانشیمی بافت بندناف بیشتر در آنژیوژنز و سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان بیشتر در استئوژنز نقش دارند (64).

با اینکه سلول‌های بنیادی مزانشیمی مشتق از خون بندناف، مغز استخوان و بافت چربی از نظر مورفولوژیکی و ایمونوفنوتیپی شبیه‌اند اما برخی مطالعات (65) نشان داده‌اند که سلول‌های بنیادی مزانشیمی مشتق از خون بندناف در مقایسه با سلول‌های بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان و بافت چربی، تمایز آدیپوژنیک کمتری داشته و واکوئل‌های چربی کمتر و کوچک‌تری تولید می‌کنند. با اینکه تفاوت چشمگیری در مورفولوژی و ایمونوفنوتیپ سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداشده از خون بندناف، مغز استخوان و بافت چربی مشاهده نشده اما موفقیت جداسازی سلول‌های بنیادی مزانشیمی از واحدهای خون بندناف کمتر است و علت آن فراوانی کمتر کلنی آن‌ها در مقایسه با مغز استخوان و بافت چربی است (66)، هرچند که سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداشده از خون بندناف ظرفیت خودنوسازی بالاتری در مقایسه با مغز استخوان دارند (66). سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف را می‌توان به مدت طولانی‌تر با ظرفیت تکثیری بالاتر در مقایسه با سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان یا بافت چربی کشت داد (67) که احتمالاً منعکس‌کننده ویژگی بنیادینگی برتر سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف نسبت به سایر منابع است (68). باید توجه داشت که پتانسیل تمایزی و طول عمر سلول‌های بنــــــــیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان به‌طور چشمگیری با افزایش سن اهداکننده کاهش می‌یابد (69).

سلول‌های بنیادی مزانشیمی در In vivo باعث تنظیم سیستم ایمنی و افزایش پیوندپذیری سلول‌های بنیادی/ پروژنیتور خون‌ساز CD34+ و سلول‌های بنیادی رویانی (ES) می‌شوند (70). مطالعات مختلفی نشان داده‌اند که هم‌کشتی خون بندناف با سلول‌های بنیادی مزانشیمی به‌عنوان سلول‌های حفاظت کننده می‌تواند باعث حفظ سلول‌های نابالغ شود (71). استفاده از لایه استرومال خون بندناف بدلیل کم بودن جمعیت سلول‌های بنیادی مزانشیمی موجود در خون بندناف سخت است (72) اما سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف می‌توانند سایتوکاین‌هایی را تولید کنند که باعث تسهیل پیوند شده و باعث بقای سلول‌های بنیادی خون‌ساز در in vivo شوند (73). در مطالعه‌ای (74) سلول‌های +CD34 جدا شده از خون بندناف به همراه سلول‌های مزانشیمی جدا شده از مغزاستخوان به موش‌های Balb/c اشعه‌دیده پیوند زده شد و تسریع پیوندپذیری سلول‌های +CD34 مشاهده گردید؛ بنابراین استفاده از پیوند همزمان سلول‌های بنیادی خون بندناف به همراه سلول‌های بنیادی مزانشیمی می‌تواند موفقیت پیوند سلول‌های بنیادی را افزایش دهد.

نتیجه‌گیری

خون بندناف منبعی فراوان و در دسترس از سلول‌های بنیادی با عدم بلوغ ایمونولوژیکی و پلاستیسیتی بالاست که آن را نسبت به سایر منابع سلول‌های بنیادی ارجح ساخته است و یکی از بهترین منابع سلول‌های بنیادی در زمینه تحقیقات و کاربردهای بالینی است. با پیشرفت روش‌هایی برای جداسازی و تکثیر سلول‌های بنیادی خون‌ساز و سلول‌های بنیادی مزانشیمی خون بندناف، استفاده از این منبع در درمان بهتر و پیشرفته‌تر بیماری‌های مختلف، ایمنوتراپی، مهندسی بافت و طب ترمیمی را در آینده مقدور می‌سازد.

References:

  1. Mihu CM, Mihu D, Costin N, RusCiuca D, Susman S, Ciortea R. Isolation and characterization of stem cells from the placenta and the umbilical cord. Rom J Morphol Embryol. 2008;49(4):441-6.
  2. Goessling W, Allen RS, Guan X, Jin P, Uchida N, Dovey M, et al. Prostaglandin E2 enhances human cord blood stem cell xenotransplants and shows long-term safety in preclinical nonhuman primate transplant models. Cell Stem Cell. 2011;8(4):445-58.
  3. Wang M, Yang Y, Yang D, Luo F, Liang W, Guo S, et al. The immunomodulatory activity of human umbilical cord blood‐derived mesenchymal stem cells in vitro. Immunology. 2009;126(2):220-32.
  4. Erices A, Conget P, Minguell JJ. Mesenchymal progenitor cells in human umbilical cord blood. British journal of haematology. 2000;109(1):235-42.
  5. Lee OK, Kuo TK, Chen W-M, Lee K-D, Hsieh S-L, Chen T-H. Isolation of multipotentmesenchymal stem cells from umbilical cord blood. Blood. 2004;103(5):1669-75.
  6. Goodwin H, Bicknese A, Chien S, Bogucki B, Oliver D, Quinn C, et al. Multilineage differentiation activity by cells isolated from umbilical cord blood: expression of bone, fat, and neural markers. Biology of Blood and Marrow Transplantation. 2001;7(11):581-8.
  7. Bieback K, Kern S, Klüter H, Eichler H. Critical parameters for the isolation of mesenchymal stem cells from umbilical cord blood. Stem Cells. 2004;22(4):625-34.
  8. Mayani H, Alvarado-Moreno JA, Flores-Guzmán P. Biology of human hematopoietic stem and progenitor cells present in circulation. Arch Med Res. 2003;34(6):476-88.
  9. Knudtzon S. In vitro growth of granulocytic colonies from circulating cells in human cord blood.Blood. 1974;43(3):357-61.
  10. Leary AG, Ogawa M. Blast cell colony assay for umbilical cord blood and adult bone marrow progenitors. Blood. 1987;69(3):953-6.
  11. Gluckman E, Devergie A, Bourdeau-Esperou H, Thierry D, Traineau R, Auerbach A, et al. Transplantation of umbilical cord blood in Fanconi’s anemia. Nouvelle revue francaise d’hematologie. 1989;32(6):423-5.
  12. National Cord Blood Program. Welcome to the New York Blood Center’s National Cord Blood Program Website… [Available at: http://www.nationalcordbloodprogram.org/]
  13. Bone Marrow Donors Worldwide (bmdw). Welcome to Bone Marrow Donors Worldwide [Web page]. Leiden, Netherlands: bmdw; n.d. [Available at: http://www.bmdw.org/index.php?id=statistics_cordblood , 2014]
  14. Gluckman E. History of cord blood transplantation. Bone marrow transplantation. 2009;44(10):621-6.
  15. Broxmeyer HE, Douglas GW, Hangoc G, et al. Human umbilical cord blood as a potential source of transplantable hematopoietic stem/progenitor cells Proceedings of the National Academy of Sciences. 1989;86(10):3828-32.
  16. Hajifathali A, Mossahebimohammadi M, Abroun S. Expansion of CD133+ umbilical cord blood derived hematopoietic stem cells on biocompatible microwells. International Journal of Hematology-Oncology and Stem Cell Research. 2013;7(1):8-12.
  17. Fallah P, Arefian E, Naderi M, Aghaee-Bakhtiari SH, Atashi A, Ahmadi K, et al. miR-146a and miR-150 promote the differentiation of CD133+ cells into T-lymphoid lineage. Molecular biology reports. 2013;40(8):4713-9.
  18. Hafizi M, Atashi A, Bakhshandeh B, Kabiri M, Nadri S, Hosseini RH, et al. MicroRNAs as markers for neurally committed CD133+/CD34+ stem cells derived from human umbilical cord blood. Biochemical genetics. 2013;51(3-4):175-88.
  19. Kouhkan F, Soleimani M, Daliri M, Behmanesh M, Mobarra N. miR-451 Up-regulation, Induce Erythroid Differentiation of CD133+ cells Independent of Cytokine Cocktails. Iranian journal of basic medical sciences. 2013;16(6):756.
  20. Hatzfeld J, Batard P, Cardoso A, Li M, Panterne B, Sansilvestri P, et al. Purification and release from quiescence of umbilical cord blood early progenitors reveal their potential to engraft adults. Blood Cells. 1993;20(2-3):430-4.
  21. Van Epps D, Bender J, Lee W, Schilling M, Smith A, Smith S, et al. Harvesting, characterization, and culture of CD34+ cells from human bone marrow, peripheral blood, and cord blood. Blood Cells. 1993;20(2-3):411-23.
  22. Lu L, Xiao M, Shen R-N, Grigsby S, Broxmeyer HE. Enrichment, characterization, and responsiveness of single primitive CD34 human umbilical cord blood hematopoietic progenitors with high proliferative and replating potential. Blood. 1993;81(1):41-8.
  23. Traycoff C, Abboud M, Laver J, Clapp D, Hoffman R, Law P, et al. Human umbilical cord blood hematopoietic progenitor cells: are they the same as their adult bone marrow counterparts? Blood Cells. 1994;20(2-3):382.
  24. Pettengell R, Luft T, Henschler R, Hows JM, Dexter TM, Ryder D, et al. Direct comparison by limiting dilution analysis of long-term culture-initiating cells in human bone marrow, umbilical cord blood, and blood stem cells. Blood. 1994;84(11):3653-9.
  25. Hao Q-L, Shah AJ, Thiemann FT, Smogorzewska EM, Crooks G. A functional comparison of CD34+ CD38-cells in cord blood and bone marrow. Blood. 1995;86(10):3745-53.
  26. Broxmeyer HE, Hangoc G, Cooper S, Ribeiro RC, Graves V, Yoder M, et al. Growth characteristics and expansion of human umbilical cord blood and estimation of its potential for transplantation in adults. Proceedings of the National Academy of Sciences. 1992;89(9):4109-13.
  27. Broxmeyer H, Kurtzberg J, Gluckman E, Auerbach A, Douglas G, Cooper S, et al. Umbilical cord blood hematopoietic stem and repopulating cells in human clinical transplantation. Blood Cells. 1990;17(2):313-29.
  28. Ng YY, van Kessel B, Lokhorst HM, Baert MR, van den Burg CM, Bloem AC, et al. Gene-expression profiling of CD34+ cells from various hematopoietic stem-cell sources reveals functional differences in stem-cell activity. Journal of leukocyte biology. 2004;75(2):314-23.
  29. Lansdorp PM, Dragowska W, Mayani H. Ontogeny-related changes in proliferative potential of human hematopoietic cells. The Journal of experimental medicine. 1993;178(3):787-91.
  30. Mayani H, Lansdorp PM. Thy-1 expression is linked to functional properties of primitive hematopoietic progenitor cells from human umbilical cord blood. Blood. 1994;83(9):2410-7
  31. Tamaki S, Eckert K, He D, Sutton R, Doshe M, Jain G, et al. Engraftment of sorted/expanded human central nervous system stem cells from fetal brain. Journal of neuroscience research. 2002;69(6):976-86.
  32. Uchida N, Buck DW, He D, Reitsma MJ, Masek M, Phan TV, et al. Direct isolation of human central nervous system stem cells. Proceedings of the National Academy of Sciences. 2000;97(26):14720-5.
  33. Hafizi M, Atashi A, Bakhshandeh B, Kabiri M, Nadri S, Hosseini RH, et al. MicroRNAs as Markers for Neurally Committed CD133+/CD34+ Stem Cells Derived from Human Umbilical Cord Blood. Biochemical genetics. 2012:1-14.
  34. Moritz T, Keller D, Williams D. Human cord blood cells as targets for gene transfer: potential use in genetic therapies of severe combined immunodeficiency disease. The Journal of experimental medicine. 1993;178(2):529-36.
  35. Erices A, Conget P, Minguell JJ. Mesenchymal progenitor cells in human umbilical cord blood. British journal of haematology. 2000;109(1):235-42.
  36. Secco M, Zucconi E, Vieira NM, Fogaça LL, Cerqueira A, Carvalho MDF, et al. Multipotent stem cells from umbilical cord: cord is richer than blood! Stem Cells. 2008;26(1):146-50.
  37. Kern S, Eichler H, Stoeve J, Klüter H, Bieback K. Comparative analysis of mesenchymal stem cells from bone marrow, umbilical cord Blood, or adipose tissue. Stem Cells.2006; 24:1294–301.
  38. Mueller SM, Glowacki J. Age-related decline in the osteogenic potential of human bone marrow cells cultured in three-dimensional collagen sponges. Journal of Cellular Biochemistry.2001; 82:583–90.
  39. Kim S-J, Lee JK, Kim JW, Jung J-W, Seo K, Park S-B, et al. Surface modification of polydimethylsiloxane (PDMS) induced proliferation and neural-like cells differentiation of umbilical cord blood-derived mesenchymal stem cells Journal of Materials Science: Materials in Medicine. 2008;19(8):2953-62.
  40. Bhandari DR, Seo KW, Roh KH, Jung JW, Kang SK, Kang KS. REX-1 expression and p38 MAPK activation status can determine proliferation/differentiation fates in human mesenchymal stem cells. PLoS One. 2010;5(5):e10493.
  41. Seo K-W, Lee S-R, Bhandari DR, Roh K-H, Park S-B, So A-Y, et al. OCT4A contributes to the stemness and multi-potency of human umbilical cord blood-derived multipotent stem cells (hUCB–MSCs). Biochemical and biophysical research communications. 2009;384(1):120-5.
  42. Yang S-E, Ha C-W, Jung M, Jin H-J, Lee M, Song H, et al. Mesenchymal stem/progenitor cells developed in cultures from UC blood. Cytotherapy. 2004;6(5):476-86.
  43. Robinson S, Niu T, De Lima M, Ng J, Yang H, McMannis J, et al. Ex vivo expansion of umbilical cord blood. Cytotherapy. 2005;7(3):243-50.
  44. Wang HS, Hung SC, Peng ST, Huang CC, Wei HM, Guo YJ, et al. Mesenchymal stem cells in the Wharton’s jelly of the human umbilical cord.Stem Cells. 2004;22(7):1330-7.
  45. Romanov YA, Svintsitskaya VA, Smirnov VN. Searching for alternative sources of postnatal human mesenchymal stem cells: Candidate MSC-like cells from umbilical cord.Stem Cells.2003; 21:105–10.
  46. Lu L-L, Liu Y-j, Yang S-G, Zhao Q-J, Wang X, Gong W, et al. Isolation and characterization of human umbilical cord mesenchymal stem cells with hematopoiesis-supportive function and other potentials. Haematologica.2006; 91:1017–26.
  47. Boissel L, Tuncer HH, Betancur M, Wolfberg A, Klingemann H. Umbilical cord mesenchymal stem cells increase expansion of cord blood natural killer cells. Biology of Blood and Marrow Transplantation.2008; 14:1031–8.
  48. Secco M, Moreira YB, Zucconi E, Vieira NM, Jazedje T, Muotri AR, et al. Gene expression profile of mesenchymal stem cells from paired umbilical cord units: cord is different from blood. Stem Cell Reviews and Reports. 2009; 5:387–401.
  49. Crisan M, Yap S, Casteilla L, Chen C-W, Corselli M, Park TS, et al. A perivascular origin for mesenchymal stem cells in multiple human organs. Cell Stem Cell. 2008; 3:301–13.
  50. Can A, Karahuseyinoglu S. Concise review: Human umbilical cord stroma with regard to the source of fetus-derived stem cells. Stem Cells.2007; 25:2886–95.
  51. Weiss ML, Medicetty S, Bledsoe AR, Rachakatla RS, Choi M, Merchav S, et al. Human umbilical cord matrix stem cells: preliminary characterization and effect of transplantation in a rodent model of Parkinson’s disease. Stem Cells.2006; 24:781–92.
  52. Weiss ML, Troyer DL. Stem cells in the umbilical cord. Stem Cell Reviews and Reports. 2006; 2:155–62.
  53. Covas DT, Panepucci RA, Fontes AM, Silva Jr WA, Orellana MD, Freitas MC, et al. Multipotent mesenchymal stromal cells obtained from diverse human tissues share functional properties and gene-expression profile with CD146+ perivascular cells and fibroblasts. Experimental hematology. 2008; 36:642–54.
  54. Meirelles LDS, Caplan AI, Nardi NB. In search of the in vivo identity of mesenchymal stem cells. Stem Cells.2008; 26:2287–99.
  55. Sarugaser R, Lickorish D, Baksh D, Hosseini MM, Davies JE. Human umbilical cord perivascular (HUCPV) cells: a source of mesenchymal progenitors. Stem Cells.2005; 23:220–9.
  56. Baksh D, Yao R, Tuan RS. Comparison of proliferative and multilineage differentiation potential of human mesenchymal stem cells derived from umbilical cord and bone marrow. Stem Cells.2007; 25:1384–92.
  57. Panepucci RA, Siufi JL, Silva WA, Proto‐Siquiera R, Neder L, Orellana M, et al. Comparison of gene expression of umbilical cord vein and bone marrow-derived mesenchymal stem cells. Stem Cells.2004; 22:1263–78.
  58. Friedman R, Betancur M, Boissel L, Tuncer H, Cetrulo C, Klingemann H. Umbilical cord mesenchymal stem cells: adjuvants for human cell transplantation. Biology of Blood and Marrow Transplantation.2007; 13:1477–86.
  59. Feldmann RE, Bieback K, Maurer MH, Kalenka A, Bürgers HF, Gross B, et al. Stem cell proteomes: A profile of human mesenchymal stem cells derived from umbilical cord blood. Electrophoresis.2005; 26:2749–58.
  60. Liu C-H, Hwang S-M. Cytokine interactions in mesenchymal stem cells from cord blood.Cytokine.2005; 32:270–79.
  61. Yoo KH, Jang IK, Lee MW, Kim HE, Yang MS, Eom Y, et al. Comparison of immunomodulatory properties of mesenchymal stem cells derived from adult human tissues. Cellular immunology.2009; 259:150–6.
  62. Bieback K, Kluter H. Mesenchymal stromal cells from umbilical cord blood. Stem Cell Research and Therapy.2007; 2:310–23.
  63. Bieback K, Kern S, Kocaömer A, Ferlik K, Bugert P. Comparing mesenchymal stromal cells from different human tissues: bone marrow, adipose tissue and umbilical cord blood. Bio-Medical Materials and Engineering. 2008; 18:S71–6.
  64. Rebelatto C, Aguiar A, Moretao M, Senegaglia A, Hansen P, Barchiki F, et al. Dissimilar differentiation of mesenchymal stem cells from bone marrow, umbilical cord blood, and adipose tissue. Experimental Biology and Medicine. 2008; 233:901–13.
  65. Kern S, Eichler H, Stoeve J, Klüter H, Bieback K. Comparative analysis of mesenchymal stem cells from bone marrow, umbilical cord Blood, or adipose tissue. Stem Cells.2006; 24:1294–301.
  66. Kögler G, Sensken S, Airey JA, Trapp T, Müschen M, Feldhahn N, et al. A new human somatic stem cell from placental cord blood with intrinsic pluripotent differentiation potential.The Journal of experimental medicine. 2004; 200:123–35.
  67. Kogler G, Sensken S, Wernet P. Comparative generation and characterization of pluripotent unrestricted somatic stem cells with mesenchymal stem cells from human cord blood. Experimental hematology. 2006; 34:1589–95.
  68. McGuckin C, Forraz N, Baradez MO, Navran S, Zhao J, Urban R, et al. Production of stem cells with embryonic characteristics from human umbilical cord blood. Cell proliferation.2005; 38:245–55.
  69. Kucia M, Halasa M, Wysoczynski M, Baskiewicz-Masiuk M, Moldenhawer S, Zuba-Surma E, et al… Morphological and molecular characterization of novel population of CXCR4+ SSEA-4+ Oct-4+ very small embryonic-like cells purified from human cord blood – preliminary report. Leukemia.2007; 21:297–303.
  70. Ringdén O, Uzunel M, Rasmusson I, Remberger M, Sundberg B, Lönnies H, et al. Mesenchymal stem cells for treatment of therapyresistant graft-versus-host disease. Transplantation.2006; 81:1390–97.
  71. Le Blanc K, Ringdén O. Mesenchymal stem cells: properties and role in clinical bone marrow transplantation. Current Opinion in Immunology.2006; 18:586–91.
  72. Noort WA, Kruisselbrink AB, in’t Anker PS, et al. Mesenchymal stem cells promote engraftment of human umbilical cord blood-derived CD34(+) cells in NOD/SCID mice. Experimental hematology. 2002;30:870–878.
  73. Scherjon SA, Kleijburg‐van der Keur C, de Groot‐Swings GM, Claas FH, Fibbe WE, Kanhai HH. Isolation of mesenchymal stem cells of fetal or maternal origin from human placenta.Stem Cells. 2004;22(7):1338-45.
  74. Delalat B, Pourfatholah AA, Soleymani M. Evaluation of cotransplantation of human mesenchymal stem cells and umbilical cord blood CD34 cells with CFU-S assay. Blood. 2007;3(4):343-53.

[1] National Cord Blood Program

[2] Bone Marrow Donors Worldwide

[3] International Bone Marrow Transplant Registry

[4] Magnetic Activated Cell Sorting

[5] cobblestone area-forming cell (CAFC)

[6] Non-obese diabetic

[7] Umbilical cord

[8] Human umbilical cord perivascular cells

فناوری سلول‌های بنیادی

ســلــول‌ درمـــانـــی – بانک سلولی دیــــروز ، امـــــروز، فــــــــــردا

برای دانلود فایل pdf  بر روی لینک زیر کلیک کنید

خواندن تمام مطلب
پاسخی قرار دهید

ایمیل شما هنوز ثبت نشده است.

slot gacor