مخمرهای جدا شده از دستگاه ادراری در بیماران سونداژ شده
ترجمه راضیه یعقوبی
کارشناس ارشد آزمایشگاه شبکه بهداشت و درمان شهرری
هدف: عفونت‌های قارچی بیمارستانی به علت ایجاد بیماری و مرگ‌و‌میر مهم هستند. علت بسیاری از عفونت‌های قارچی بیمارستانی مجاری ادراری، سوندهای ادرار شناخته شده است. این پژوهش برای تعیین وقوع کاندیدوری بیمارستانی که با سوندهای ادراری مرتبط است انجام شده تا گونه‌ها و ارزیابی مقاومت آنها به عوامل ضدقارچی مشخص گردد.
مواد و روش‌ها
نمونه‌های ادرار 510 بیمار دارای سوند ادراری بر روی محیط کشت سابورودکستروز آگار تلقیح شدند. شناسایی گونه کاندیدای جدا شده با تست‌های بیوشیمیایی و حساسیت ضدقارچی با روش انتشار از دیسک انجام شد.
نتایج
از 112(21/96%) نمونه، جنس کاندیدا جدا شد که از میان آنها سهم کاندیدا آلبیکنس 50/89% و کاندیدا تروپیکالیس، کاندیدا گلابراتا، کاندیدا کروسه‌ای، کاندیدا پارپسیلوسیس، کاندیدا ژیلرموندی و کاندیدا سودوتروپیکالیس در مقام‌های بعدی بودند. کاندیدا آلبیکنس یک پاتوژن مهم بیمارستانی است که سبب UTI در بیماران دارای سوند ادراری می‌شود، با این وجود به نقش سایر گونه‌ها به عنوان پاتوژن‌های شایع و مقاومت آنها به داروهای ضدقارچی باید تأکید شود.
تمام ایزوله‌های کاندیدا گالابراتا وکاندیدا کروسه‌ای و 8 مورد از 16 ایزوله کاندیدا تروپیکالیس به فلوکونازول مقاوم بودند در حالی که تنها 7 مورد از 57 ایزوله کاندیدا آلبیکنس به این دارو مقاومت نشان دادند. مقاومت به نیستاتین نیز در 34 ایزوله و مقاومت به کتوکونازول و ایتراکونازول در 24 ایزوله از 112 گونه جدا شده، دیده شد. مقاومت به آمفوتریسین B در 3 ایزوله کاندیدا آلبیکنس، 2 ایزوله کاندیدا تروپیکالیس، 1 ایزوله کاندیدا گلابراتا و 1 ایزوله کاندیدا کروسه‌ای مشاهده شد.
مقدمه
عفونت‌های مجاری ادراری با کاندیدا یک مشکل فزاینده مهم و شایع بیمارستانی است. کاندیدوری یعنی حضور گونه‌های کاندیدا در ادرار که در بیشتر موارد با استفاده از سوندهای ادراری مرتبط است. حضور گونه‌های کاندیدا در ادرار، پزشک را با این مشکل روبرو می‌کند که آیا کاندیدوری نشان‌دهنده کلونیزاسیون قارچ در بالا یا پایین دستگاه ادراری است و یا کاندیدیازیس کلیوی با این گونه‌هاست؟ این یک مشکل عمده است زیرا گونه‌های کاندیدا در ادرار در برخی موارد بی‌اهمیت بوده در حالیکه در مواردی می‌تواند یک مشکل جدی مانند بیماری پارانشیمال کلیوی یا سایر موارد محتمل کلینیکی مانند کیست‌های کاندیدا یا توپ‌های قارچی که نیاز به درمان دارد، باشد. اطلاعات موجود در سیستم نظارت ملی بیمارستانی آمریکا بیان می‌کند که کاندیدا آلبیکنس چهارمین پاتوژن شایع در UTI است. این مطالعه برای بررسی دورنمای وقوع کاندیدوری بیمارستانی مرتبط با سوندهای ادراری برای ارتقای مشخصات میکروبیولوژیکی مخمرهای جدا شده از بیماران دارای سوندهای ادراری طراحی شده است.
مواد و روش‌ها
پس از گرفتن رضایت‌نامه از بیماران، نمونه‌های ادرار از 510 بیمار دارای سوند که حداقل 72 ساعت سوند داشته‌اند از بخش‌های جراحی (152 مورد)، زنان (160 مورد) و بخش مراقبت‌های ویژه ICU (198مورد) در 2 روز متوالی جمع‌آوری شد. دومین نمونه ادرار نیم ساعت پس از تعویض سوند جمع‌آوری شد. سوند برداشته شد تا زمانی که بیمار احساس دفع ادرار داشت یا مثانه کاملاً پر شده بود. پورت ورودی سوند با الکل 70% کاملاً تمیز شد و ml10 ادرار با استفاده از سوزن یا سرنگ جمع‌آوری شد.ادرار به طور میکروسکوپی مشاهده گردید و نمونه‌هایی که در آنها حضور سلول‌های چرکی (بیش از 7-5 سلول در هر فیلد میکروسکوپی) وجود داشت، در این مطالعه بکار گرفته شدند. نمونه‌ها بر روی بلادآگار و محیط مک‌کانکی برای جداسازی باکتریایی و همچنین 2 محیط سابورودکستروز آگار برده شدند که یکی در 37 درجه انکوبه و دیگری در حرارت اتاق قرار داده شدند. گسترش مرطوب با سالین از محیط کشت برای تأیید کلنی‌های گونه‌های کاندیدا تهیه شد. ایزوله‌های کاندیدا که کشت مثبت در هر دو محیط و کشت منفی باکتریایی داشتند برای تست‌های بعدی شناسایی گونه‌های مختلف با استفاده ار تست جرم تیوب، تخمیر قند، جذب قند و کشت بر روی محیط کورن میل‌آگار با tween 80 به کار گرفته شدند. تست تخمیر قند با گلوکز، مالتوز، سوکروز، لاکتوز، گالاکتوز و ترهالوز انجام شد. تست جذب قند به روش اگزانوگرافی با استفاده از محیطYeast nitrogen base و دیسک‌های قند شامل گلوکز، گالاکتوز، سوکروز، مالتوز، گزیلوز و ترهالوز انجام شد. کاندیدا آلبیکنس گلوکز، گالاکتوز، سوکروز، مالتوز، ترهالوز و گزیلوز، کاندیدا تروپیکالیس گلوکز، گالاکتوز، سوکروز، مالتوز، سلوبیوز، ترهالوز وگزیلوز، کاندیدا گلابراتا گلوکز و ترهالوز را جذب می‌کند. تشکیل کلامیدوسپور نیز با کشت بر روی کورن‌میل‌آگار با tween 80 انجام شد. تمام گونه‌ها با تکنیکDisk diffusion و دیسک‌های آمفوتریسین B (µg20 ( فلوکونازول (µg25)، کتوکونازول (µg30)، ایتراکونازول (µg30) و نیستاتین (µg50) جهت بررسی حساسیت دارویی تست شده و قطر هاله اندازه‌گیری، و بر اساس راهنمای استاندارد تفسیر شد.
نتایج:
از میان 510 بیمار، گونه‌های کاندیدا در 112 (21/96%) مورد موجود بودند. این حضور شامل 64 (28/70%) از 223 بیمار زن و 48 (16/27%) از 287 بیمار مرد بودند. گونه‌های کاندیدا از 47 مورد از 198 (23/74%) بیماران ICU و 38 مورد از 160 (23/70%) بیماران بخش زنان و 27 مورد از 152 (17/67%) بیماران بخش جراحی جدا شد. کاندیدا آلبیکنس شایع‌ترین گونه (50/89%) بود ولی 5 گونه دیگر شامل کاندیدا تروپیکالیس، کاندیدا گالابراتا، کاندیدا کروسه‌ای، کاندیدا پاراپسیلوسیس، کاندیدا ژیلرموندی و کاندیدا کفیر نیز جدا شدند. تنوع گونه‌ای (جدول-شکل 1) گونه‌های کاندیدا به عوامل ضدقارچی مقاومت نشان دادند (جدول- شکل 2)
بحث
گونه‌های کاندیدای جدا شده از کشت ادرار به تنهایی وقوع عفونت را نشان نمی‌دهند. محتوای کاندیدوری اکتسابی بیمارستانی شامل توسعه UTI به علت گونه‌های کاندیدا با کشت بیشتر از 105 کلنی در ml نمونه جمع‌آوری شده حداقل 72 ساعت بعد از پذیرش بیمارستانی و سابقه منفی برای کشت گونه‌های کاندیداست. حضور گونه‌های کاندیدا در 21/96% نمونه‌های ادرار بیماران با سوند ادراری مشاهده شد. رنج جداسازی بین 11 تا 25/7% از مناطق مختلف گزارش شده است. کاندیدا آلبیکنس بیشتر در موارد UTI مرتبط با سوند گزارش شده است. ایزوله‌های کاندیدا بطور شایع در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شوند. کاندیدوری در بیماران بخش زنان و ICU نسبت به بخش جراحی شایع‌تر است. بر نقش گونه‌های غیر از کاندیدا آلبیکنس نیز به عنوان پاتوژن در UTI تأکید شده است. در این مطالعه کاندیدا آلبیکنس (50/89%) شایع‌ترین گونه جدا شده بود که به دنبال آن کاندیدا تروپیکالیس (14/29%) و کاندیدا گلابراتا (11/61%) و سایر گونه‌ها قرار دارند. اگرچه کاندیدا آلبیکنس شایع‌ترین است اما باید تأکید شود که تقریباً در نیمی از موارد گونه‌های دیگر کاندیدا مسئول بوده‌اند. گونه‌های دیگر می‌توانند مقاومت بیشتری به عوامل ضدقارچی داشته باشند. شناسایی اختصاصی گونه‌های کاندیدا کمک بزرگی در انتخاب درمان می‌باشد چرا که کاندیدا کروسه‌ای و کاندیدا گلابراتا بطور ذاتی به فلوکونازول مقاومند. حساسیت گونه‌های کاندیدا به عوامل ضدقارچی را می‌توان به سهولت با تکنیک دیسک دیفیوژن بررسی کرد. مقاومت به عوامل گوناگون ضدقارچی به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه بیشتر گونه‌ها به آمفوتریسین B حساس بوده اما درجات مختلفی از مقاومت به سایر داروهای ضدقارچی نه تنها در مورد کاندیدا آلبیکنس بلکه در مورد سایر گونه‌ها مشاهده شد. به نظر می‌رسد فلوکونازول تقریباً مؤثر باشد با این وجود وقوع مقاومت به آن در این مطالعه مشاهده شد.گونه‌های کاندیدای جداشده در این مطالعه ممکن است به علت جداسازی یک گونه 2 بار در نمونه ادرار در غیاب پاتوژن‌های باکتریایی و در رسوب ادرار که با میکروسکوپ مشاهده شده به عنوان عوامل مؤثر در نظر گرفته شوند. پیشینه طبیعی کلونیزاسیون دستگاه ادراری و یا عفونت به علت گونه‌های کاندیدا در بیماران با سوندهای ادراری هنوز بطور کامل مشخص نیست. برداشتن سوند و استفاده از داروهای ضدقارچی برای ریشه‌کن کردن کاندیدا از ادرار بسیار مؤثر ارزیابی شده است.
جمع‌بندی
اطلاعات این مطالعه نشان می‌دهد کشت ادرار برای بررسی قارچی در بیماران دارای ریسک فاکتور باید انجام شود زیرا آنها یک پنجم عوامل ایجادکننده عفونت در این بیماران را تشکیل می‌دهند. شناسایی گونه‌ها نیز مهم است زیرا به نظر می‌رسد تقریباً نیمی از آنها به غیر از گونه‌های آلبیکنس مقاومت بیشتری نشان می‌دهند. در مشاهده وقوع مقاومت دارویی در میان گونه‌های کاندیدا، تست مقاومت دارویی با استفاده از تکنیک ساده دیسک دیفیوژن برای اطمینان از انتخاب عوامل ضدقارچی برای درمانی که هزینه زیادی دربر دارد می‌تواند استفاده شود.
:Referance
Profile of yeasts isolated from urinary tracts of catheterized patients . Journal of clinical and diagnostic research.2014 Feb , Vol-8(2):44-46. Doi:10.7860/JCDR/2014/6614.4003
مروری برعفونت‌های قارچی مجاری ادراری
برای دانلود پی دی اف بر روی لینک زیر کلیک کنید
ورود / ثبت نام