اوروبیلینوژن در ادرار
دکتر طاهره اسلام منش، استادیار پاتولوژی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
صفرا که عمدتاً از بیلیروبین کونژوگه تشکیل می‌شود از طریق عبور از سیستم مجاری صفراوی وارد دئودنوم می‌شود. بیلیروبین کونژوگه به وسیله روده باریک بازجذب نمی‌شود بلکه با ورود به کولون، با عمل فلور میکروبی روده به اوروبیلینوژن تبدیل می‌گردد. قسمت عمده اوروبیلینوژن از طریق مدفوع از بدن دفع می‌شود. بقیه آن به داخل جریان خون پورت بازجذب شده و مجددا به صورت کونژوگه به داخل صفرا دفع می‌شود. تقریباً یک درصد آن به وسیله کلیه‌ها از خون تصفیه شده و در ادرار دفع می‌گردد. برخلاف بیلیروبین، اوروبیلینوژن بیرنگ است.
هر زمان که کبد توانایی برداشت کافی اوروبیلینوژن بازجذب شده از جریان خون پورت را نداشته باشد، اوروبیلینوژن بیش از مقدار طبیعی از طریق کلیه عبور کرده و در ادرار دفع می‌شود. این مورد در آسیب متوسط سلول کبدی به علت هپاتیت ویروسی(در مراحل اولیه و بهبودی)، مسمومیت کبدی در اثر داروها یا مواد سمی، هایپوکسی کبدی، سیروز و نارسایی احتقانی قلب دیده می‌شود. زمانی که کلانژیت ناشی از انسداد وجود داشته باشد، مقدار زیادی اوروبیلینوژن همراه با بیلیروبین در ادرار دفع خواهد شد.
تشکیل بیش از حد اوروبیلینوژن در ادرار در غیاب بیلیروبین، در همولیز و تخریب اریتروسیت‌ها دیده می‌شود. آنمی پرنیشیوز، مالاریا، تالاسمی، نقص آنزیمهای اریتروسیت، اریتروبلاستوز جنینی، آنمی سلول داسی از علل تخریب گلبولهای قرمز است.
سایر علل افزایش سطح اوروبیلینوژن ادرار عبارتند از:
– یبوست که زمان تماس اوروبیلینوژن با فلور میکروبی روده را افزایش می‌دهد.
– عفونت میکروبی روده
– بیماری کبدی که جریان روده‌ای- کبدی را مختل کند.
– خونریزی به داخل بافتها مثل انفارکتوس ریوی، کبود شدگی‌های شدید
– تخریب پیش‌سازهای اریتروسیتی مغز استخوان در آنمی مگالوبلاستیک
– تب به همراه دهیدراتاسیون و ادرار غلیظ
– منونوکلئوز عفونی
– داروهایی مثل سولفونامیدها، فنوتیازین‌ها، استازولامید (diamox)، فنازوپیریدین، متنامین ماندلات، پروکائین، بیکربنات سدیم
علل کاهش سطح اوروبیلینوژن ادراری عبارتند از:
– انسداد صفراوی و کلستاز
– آسیب وسیع سلول کبدی
– سرطان پانکراس
– التهاب شدید راههای صفراوی
– سنگ کیسه صفرا
– زمان سریع انتقال روده‌ای
– اسهال شدید
– نارسایی کلیه
– درمان با آنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف که فلور میکروبی روده را سرکوب می‌کنند.
– کلرید آمونیوم
– اسید آسکوربیک (ویتامین C)
شیوه انجام تست
محدودیت غذا یا مایعات وجود ندارد.
نمونه ادرار باید تازه باشد و باید بلافاصله آزمایش شود. یک معرف dipstick رنگی را در ادرار فرو برده و در می‌آورند و سپس با یک جدول رنگی بر اساس واحد Ehrlich مقایسه می‌کنند.
وقتی که مقادیر اوروبیلینوژن پایین یا طبیعی باشد، با روش دیپ استیک و تجزیه ادراری معمولی قابل کشف نیست. زمانی که سطوح اوروبیلینوژن افزایش یابد، تجزیه ادرار آن را نشان می‌دهد که تعقیب با ادرار 2 ساعته برای اندازه گیری اختصاصی اوروبیلینوژن لازم است.
نمونه ادرار 2 ساعته را بین ساعت 1 و 3 بعد از ظهر یا 2 و 4 بعد از ظهر جمع‌آوری کنید، زیرا اوروبیلینوژن هنگام عصر به اوج خود می‌رسد. ادرار باید داخل یک ظرف تیره در یخچال نگهداری شود. ادرار ظرف نیم ساعت آزمایش شود به دلیل اینکه اوروبیلینوژن ادرار به اوروبیلین اکسید می‌شود و رنگ زرد-نارنجی به ادرار طبیعی می‌دهد.
لازم به ذکر است که غربالگری ادرار از نظر اوروبیلینوژن به ندرت انجام می‌شود زیرا با تقسیم بیلیروبین به اجزاء مستقیم و غیر مستقیم، تشخیص علت افزایش سطح بیلیروبین آسان‌تر می‌باشد.
عوامل مداخله گر
– تماس نمونه با نور یا گرما یا هوای اتاق
– ادرار قلیایی دفع اوروبیلینوژن را افزایش و ادرار اسیدی دفع را کاهش می‌دهد. ادراری که به مدت نیم ساعت یا بیشتر در محل جمع‌آوری بماند ممکن است قلیایی شود.
– اگر ادرار خیلی پر رنگ باشد، خواندن نوار مشکل خواهد بود.
– مصرف داروهای ایجاد کننده همولیز
– مصرف آنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف یا داروهای ایجاد کننده کلستاز
:Reference
1-Henry’s clinical diagnosis and management by laboratory methods,21st ed,c2007.
2-Mosby’s manual of diagnostic&laboratory test,4th ed,c2010.
3-Laboratory and diagnostic tests with nursing implications,Joyce Lefever Kee,5th ed.
4-Clinical explanation of laboratory tests,A.Ebrahimi.
https://www.sciencedirect.com/topics/chemistry/urobilinogen
بیلیروبین مستقیم بیشتر از بیلیروبین توتال؟(در تب جدید مرورگر باز می شود )
برای دانلود فایل pdf بر روی لینک زیر کلیک کنید
ورود / ثبت نام
سلام اوروبیلینوژن در ادرار من +۳هست میشه لطفا بگید به چه معنیه
من دچار سوزش ادرار هستم