پیشرفتی جالب توجه در دانش بافت شناسی
پیام بهزادی، الهام بهزادی
گروه میکروبشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرقدس
در دنیای امروز با پیشرفت و گسترش شبکه ی جهانی اینترنت، فاصله ها بسیار کوتاه شده، ارتباطات علمی و پژوهشی میان دانشمندان کشورهای گوناگون افزایش چشمگیری یافته و همین امر منجر به شکل گیری ایده ها و نظرات بسیار ویژه و متحول کننده میگردد. در حال حاضر، دانشجویان، پژوهشگران و اساتید ایرانی مقیم ایران میبایستی از امکانات رو به گسترش و استثنایی اینترنت جهت ارتقای سطح کیفی اطلاعات تئوری و عملی مربوط به زمینهی مطالعاتی و پژوهشی مورد علاقه ی خود تلاش نمایند تا همگام با دانش روز با دنیای مترقی امروزی پیش روند. یکی از بهترین روشهای استفاده از دنیای الکترونیک، مجلات روی خطی (Online) هستند که از طریق شرکتها و موسسات فرهنگی-تجاری پشتیبانی شده و به صورت رایگان، اطلاعات زیادی را در اختیار کاربران علاقمند خود قرار میدهند. یکی از مهمترین و فراگیرترین مجلاتی که در زمینه ی نو آوری در روشهای پژوهشی در رابطه با پروژه های میکروبشناسی، ژنتیک، زیست شناسی مولکولی و حتی بافت شناسی فعالیت مینماید مجله ی روی خط BioTechniques میباشد.
این مجله در یکی از شماره های جدید خود اقدام به چاپ موضوعی بسیار جالب با عنوان موش نامریی نموده که در قالب متنی کوتاه در اینجا مطرح میگردد.
دانشمندی ژاپنی با نام Atsushi MIYAWAKI اقدام به یک نو آوری بسیار منحصر به فردی نموده که با کمک این شیوه ی جدید امکان مشاهده و بررسی بافتها در داخل بدن موجودات میسر میگردد. وی با استفاده از محلول خاصی از اوره، توانسته است پراکنش نوری ناشی از بافتها را کاهش داده و در مقابل، شفاف سازی بافت مورد نظر را امکان پذیر نماید. شاید بسیاری از خوانندگان این مقاله شگفت زده شوند و از خود پرسش کنند که چرا محلولی از اوره؟ پاسخ کاملا مشخص است. در رشته های آزمایشگاهی، زمانی نو آوری و خلاقیت حاصل میگردد که پژوهشگر به کاری که میکند علاقه داشته باشد و در روند کاری خود جدی و دقیق باشد. این دانشمند ژاپنی استفاده از محلول اوره را از یکی از همکاران خود که در حال انجام یک پروژه ی تحقیقاتی بود الهام گرفت. البته، از هر محلول اورهای نمیتوان استفاده نمود؛ زیرا در بسیاری موارد، امکان از دست رفتن پروتئینهای درخشان موجود در بافتها وجود دارد. لازم به یادآوری است که بررسی و مطالع هی بافتها با کمک روشهای درخشان سازی پروتئینها و مشاهده ی آنها بوسیله ی میکروسکوپهای درخشان ویژه مقدور میباشد. به هر روی، نام تجاری این محلول که حتی فرمول آن کاملا آشکار است Scale بوده و به راحتی در اختیار متقاضیان قرار داده میشود. نکته ی مهمی که سبب مورد توجه قرار گرفتن این محلول شده است، ماده ارزان قیمت اوره است که با وجود قدرت تخریب کنندگی پروتئینها، پروتئینهای درخشان موجود در بافتها را تخریب نمیکند. اما از مشکلات محلول Scale آن است که بافت مورد نظر را میبایستی برای مدت زیادی حتی چند ماه در آن قرار داد تا به تدریج شفاف گردد. بر اساس بررسیهای به عمل آمده، بهترین گزینه برای مطالعه ی بافتهایی که با محلول Scale فرآوری شده اند استفاده از میکروسکوپهایی چون میکروسکوپهای همکانون میباشد. در حال حاضر، این موفقیت حاصل شده است که میتوان بافتهای شفاف سازی شده را تا عمق ۴ میلیمتر مورد بررسی و مطالعه قرار داد. شاید از این محلول بتوان در پژوهشهای مربوط به دانش میکروبشناسی نیز بهره گرفت.
سرچشمه:
Wiecek A.S, The Invisible Mouse, http://www.biotechniques.com/news/ 12/20/2011